Parodontitis is een ontsteking van het tandvlees waarbij kaakbot verdwijnt. Als de ontsteking van de tandvleesrand zich uitbreidt naar het kaakbot, dan zal het kaakbot worden afgebroken. Dit wordt parodontitis genoemd. Kaakbot en tandvlees zijn de steun van de tanden en kiezen. Hoe minder kaakbot en ander ondersteunend weefsel, hoe losser de tand of kies in de mond staat. De gevolgen van onbehandelde parodontitis kunnen ernstig zijn voor behoud van het gebit en kan gevolgen hebben voor de algemene gezondheid.
Mogelijk interessante onderwerpen zijn:
- oorzaken parodontitis;
- bacteriën in de pocket;
- afbraak van steunweefsel;
- symptomen die duiden op parodontitis;
- gebitsreiniging door tandarts of mondhygiënist;
- onderzoek bij parodontitis;
- slechte adem, oorzaken en tips;
- behandeling bij parodontitis;
- veelgestelde vragen bij parodontitis.
Oorzaken bij parodontitis
Uit onderzoek naar de oorzaken blijkt dat bacteriën, erfelijke aanleg en co-factoren zoals roken, diabetes, stress en hormonale veranderingen zorgen voor gevoeligheid voor parodontologische afbraak. Lees meer over de oorzaken bij parodontitis.
Bacteriën in de pocket
Onder bepaalde omstandigheden zal de tandplak de kans krijgen om dieper in de ruimte tussen de tand en gingiva te komen. De ruimte die hierdoor ontstaat wordt de pocket genoemd. De schadelijke producten van de bacteriën in de pocket zorgen ervoor dat het lichaam afweercellen en ontstekingseiwitten in dit gebied gaat loslaten. Het gevolg van deze strijd is dat ook het kaakbot en de ligament vezels tussen de wortel en het bot worden afgebroken. Hierdoor zal de pocket dieper worden. Links is plak, die zich in de pocket bevindt, te zien. Dit wordt subgingivale plak genoemd. In deze pockets verkalkt de tandplak gedeeltelijk tot tandsteen. Deze voortschrijdende ontsteking met afbraak van vezels en kaakbot heet parodontitis.
Ongeveer 10-15% van de Nederlanders lijdt aan ernstige parodontitis.
Afbraak van steunweefsel
Op onderstaande tekening is een kies te zien, waarbij links afbraak heeft plaatsgevonden. Hierdoor is een verdiepte pocket ontstaan. Als u het botniveau vergelijkt met de gezonde rechterkant, ziet u dat het lager ligt. Ook de aanhechting van de ligament vezels begint lager. Dit betekent dat de kies al een deel van zijn steun is kwijt geraakt. Op de onderste tekening is een kies te zien in het eindstadium van parodontitis. Het botniveau ligt maar net boven de punt van de wortels, de kies is bijna al zijn steunweefsel kwijtgeraakt.
Symptomen die duiden op parodontitis
De gingiva kan bij parodontitis net als bij gingivitis rood, slap en gezwollen zijn en gaan bloeden bij het poetsen en eten. Een vieze smaak, adem en voortanden die veranderen van positie, zijn ook symptomen die kunnen duiden op parodontitis. Pijnklachten komen niet vaak voor en helaas kunnen de overige symptomen ook onopgemerkt of afwezig zijn. Dit kan tot gevolg hebben dat parodontitis lang onopgemerkt blijft en dat terwijl het heel belangrijk is om in een vroeg stadium in te grijpen. Laat daarom de gezondheid van uw tandvlees regelmatig bij de tandarts controleren.
Gebitsreiniging door tandarts of mondhygiënist
Het probleem van een verdiepte pocket is niet op te lossen door alleen beter te gaan poetsen. Zoals op de tekening hieronder te zien is, bereiken de haren van de tandenborstel de plak diep in de pocket niet. Deze plak blijft dus zitten en schadelijke bacteriën krijgen de kans om zich te vermenigvuldigen. Hierdoor zal de afbraak steeds dieper voortschrijden. Tandsteen zowel in de pocket als boven het tandvlees is überhaupt te hard om weg te poetsen en zal alleen door een tandarts of mondhygiënist weggehaald kunnen worden.
De plak en tandsteen in de pocket kan door de tandarts of mondhygiënist met bepaalde instrumenten verwijderd worden. Dit wordt gebitsreiniging genoemd, schematisch te zien in de tekening hieronder. Als de plak en tandsteen verwijderd en de pocket schoon gemaakt is, krijgt het lichaam de kans om het evenwicht te herstellen. De patiënt moet er wel voor zorgen elke dag alle tandplak boven het tandvlees te verwijderen, zodat de pocket niet makkelijk opnieuw geïnfecteerd raakt.
Als het parodontium (= steunweefsel) genezen is, zal de gingiva (tandvlees) weer strakker tegen de tand aanliggen en de pocket kleiner worden. Hierbij moet wel opgemerkt worden dat het in dit proces verloren gegane steunweefsel, niet of nauwelijks terugkomt. Je kunt er dus eigenlijk met name voor zorgen dat het niet erger wordt. Dit pleit nogmaals voor een vroege diagnose van parodontitis.
Onderzoek bij parodontitis
Als een parodontologische behandeling gestart wordt, zal eerst onderzocht worden of iemand parodontitis heeft. Ook zal er gekeken worden in welke mate sprake is van parodontitis. Hiervoor bestaan een aantal methoden en technieken. De belangrijkste meting is de pocketmeting. Er wordt dan met behulp van een zogenaamde pocketsonde de diepte van de pocket in millimeters gemeten. Lees verder over het onderzoek bij parodontitis.
Slechte adem, oorzaken en tips
Afbraak van vezels en kaakbot (parodontitis) is een belangrijke veroorzaker van onaangename ademgeur. Bij parodontitis wordt de pocket, de spleet tussen het tandvlees en de tand, steeds dieper. Hierdoor wordt de zuurstofconcentratie in de pocket ook steeds lager, wat in het voordeel is van de zwavel producerende bacteriën. De zwavel producerende bacteriën veroorzaken een onaangename geur. Lees meer over een slechte adem, oorzaken en tips.
Behandeling bij parodontitis
Tandartsen met een specialisatie in parodontologische aandoeningen worden parodontologen genoemd. Als u parodontitis hebt, kunt u behandeld worden door uw eigen tandarts en/of mondhygiënist. Maar zij kunnen u ook doorverwijzen naar een parodontoloog. Bij gecompliceerde behandelingen kan dat nuttig zijn. Lees meer over de behandeling bij parodontitis.
Veelgestelde vragen bij parodontitis
Hieronder vindt u een overzicht van veelgestelde vragen bij parodontitis. De vragen zijn gebaseerd op vragen gesteld in ons forum en zijn beantwoord door een tandarts of een mondhygiënist.