Tongproblematiek

Author:
doordraver
Posted:
di, 01/05/2010 - 21:45
Goedendag,

Graag wilde ik het volgende voorleggen.
Mijn moeder heeft sinds ongeveer 10 jaar problemen met haar tong.
De klachten bestaan voornamelijk uit:
weinig of geen speekselsecretie(droge mond)
diepe groeven in de tong
rode en geïrriteerde tong
Het gevolg is dat zij niet meer in staat is om langer dan een paar minuten te praten.
Geen voeding kan verdragen waar zout of kruiden in verwerkt zit.
Geen dranken kan nuttigen die de tong prikkelt, zoals wijn e.d.

Na een lange zoektocht van middelen, is het enige wat helpt een homeopathische crème die de tong verzacht.
Maar dit is allemaal tijdelijk.

Kanker is niet geïndiceerd.
Lieneke

He, dat is echt vervelend! De afwijking heet xerostomie of hyposialie, wat de droogheid betreft. Diepe groeven: geografische tong. Hierin kan 'van alles' in blijven haken waardoor de tong geirriteerd raakt. Het is dus zaak om de tong ook goed te reinigen met bijvoorbeeld een wattenstaafje en eventueel H2O2.
Ik heb een aantal patienten die goede ervaringen hebben met GC Dry Mouth Gel. Dat werkt een paar uur.

Hier wat info wat ik in de loop der jaren heb verzamend op mijn mondhygienistenforum:


Xerostomie kan niet alleen de gezondheid beinvloed, maar kan ook dramatische effecten hebben op de kwaliteit van leven.


• De patiënt een heeft gevoel van droogte
in de mond.
• Wordt meestal veroorzaakt door een verminderde
speekselvloed of verandering in de speeksel
samenstelling.
• Kan ook veroorzaakt worden of verergeren door
droge lucht, mondademhaling en roken.
• De verborgen oorzaak van cariës, plakophoping,
tandvleesproblemen en zelfs het verlies van tanden
en kiezen.
Het speeksel


• Normaal een heldere, basische enigszins visceuze afscheiding van de speekselklieren in de mond: parotis, sublinguale en buccale speekselklieren en kleine klieren in de mucosa.
• Het bestaat hoofdzakelijk uit water.
• Bevat enzymen en andere proteïnen, kleine organische moleculen, elektrolyten en non-saliva componenten.
Stoffen in het speeksel:

Proteïnen, Elektrolyten Org., Moleculen


Speekselbestanddelen:

Gezond speeksel bestaat uit een mix van
mondvloeistoffen, die bovendien een aantal
bestanddelen bevatten die niet uit het speeksel
afkomstig zijn:


• Serum en bloedcellen
• Bacteriën en bacteriële producten
• Dode en afgeschilferd epitheel
• Voedselresten
• Slijmstoffen
De werking:


• Het is het eerste verdedigingsmechanisme tegen chemische, mechanische en infectueuze aanvallen.
• Het helpt bij spreken, eten, slikken en het bewerken van het voedsel voor spijsvertering.
• De beschermende functies omvatten bevochtiging, antimicrobiële
activiteit, remineralisatie, reiniging, buffering en het in stand houden van de mucosa.
De oorzaken van xerostomie


• Medicijngebruik
• Chronische ziekten
• Bestraling en chemotherapie
• Ouder worden
• Terminaal patiënten
• Overige oorzaken
Medicatie:

Meer dan 400 medicijnen geven als bijwerking
een droge mond bijv:

– Antihypertensiva
– Antipsychotica en antidepressiva
– Astma inhalers
– Anti Parkinsonmiddelen
– Maagzuurremmers
– Anti-emetica en anti diarree middelen
Chronische ziekten


– Syndroom van Sjögren
– Diabetes
– Hemodialyses en nieraandoeningen
– Reuma
– Ziekte van Parkinson
– HIV / AIDS
Diabetes

• Diabetici worden geplaagd door een voortdurend dorstgevoel, veel water drinken verstoort het mondmilieu.
• Door afwijking in de speekselproductie ontstaat er een verandering in de speekselsamenstelling wat tot een hevig gevoel van een droge mond
leidt.
Bestraling en chemotherapie


• Chemotherapie
• Beenmergtransplantatie
• Radiotherapie
– Hoofd-halsgebied
– Totaal
Ouder worden

30% van de 60-plussers heeft last van een droge mond door:

– Frequent en multiple medicijngebruik
– Mondademhaling
Terminaal patiënten / Palliatieve zorg


– Mondademhaling
– Uitdroging
– Bijwerkingen medicijngebruik
– Hypercalciëmie
– Zuurstoftoediening/ sondevoeding
Overige oorzaken


– Verwijdering van speekselklieren
– Dehydratie
– Schildklieraandoeningen
– Ademhalingsproblemen
– Intubatie
– Mondademhaling
– Roken
– Alcoholgebruik
– Stress
De klachten

Orale klachten:



– Droge mond en dorstgevoel.
– Tandvleesontstekingen.
– Snelvoortschrijdende cariës.
– Slechte adem.
– Plakophoping.
– Branderig gevoel op de tong en aan de wangen.
– Pijnlijke lippen en mondhoeken.
– Problemen bij eten, drinken, slikken en praten.
– Gebitsprotheses blijven niet zitten.
Non orale klachten


– Droge keel, neus en huid
– Droge, branderige ogen
– Zanderig en korrelig gevoel in de ogen
– Wazig zien
– Droge huid
– Constipatie
– Maagzuur
– Droge vagina, branderig gevoel, jeuk en infecties
Klinische symptomen


• Tandvleesontstekingen.
• Snel voortschrijdende cariës, m.n. in het front.
• Verhoogde plakvorming.
• Mucositis.
• Wangslijmvlies ziet er dun en bleek uit.
• Duidelijke fissuren op de tong.
• Cheilitis angularis / Cheilosis.
• Gebarsten, bloedend weefsel.T
• Candidiasis, vooral op de tong en
gehemelte.
• Dikker, slijmerig of schuimend speeksel.
• Problemen met het dragen van een prothese.
• Probleem om speekselproductie op gang te krijgen.
• Verlaagde PH, veranderde mondflora.
De gevolgen van xerostomie

Tandheelkundige problemen zoals tandvleesontsteking, cariës, halitose, onesthetisch aspect en geen retentie voor een prothese.

Voedingsproblemen zoals achteruitgang van de kwaniteit en de kwaliteit.

Slaapproblemen zoals onderbroken slaap.

Conversatieproblemen zoals smakkende geluiden.

Medicatieproblemen zoals problemen bij het innemen van medicijnen en verminderde oplosbaarheid van sublinguale tabletten.


De oplossingen

Behandeling gericht op:


• Bestrijding van de symptomen.
• Remming van tandbederf en tandvleesontstekingen.
• Vervanging van of aanvulling op speekselproductie.
• Kritisch het medicijngebruik in kaart brengen en waar mogelijk een alternatief aanbieden.
• Dialoog met artsen is vaak nodig - focus op de destructieve situatie in mond en de onacceptabele neveneffecten (bijv. sociaal isolement).
• Verzoek arts om andere presentatievorm van medicatie als slikken een probleem is.
• Bevochtiging van de mond voordat medicatie ingenomen wordt, gevolgd door een 1/2 glas water.
Advies aan de patiënt:


• Let goed op veranderde situaties in de mond.
• Regelmatig controle door tandarts en mondhygiënist.
• Gebruik een zachte tandenborstel.
• Mondspoelmiddel met alcohol vermijden.
• Gebruik niet-schurend en niet-schuimende tandpasta.
• Gebruik mondbevochtigingsgel.
• Vermijd suiker en zoetwaren.
• Vermijd roken en het gebruik van alcohol.
• Verminder of vermijd het gebruik van koolzuurhoudende dranken.
• Vermijd (overdadig) gezouten voedse.l
• Vermijd droge biscuit, crackers, toast.
• Vermijd vitamine C tabletten.
• Drink water, vermijd limonade, vruchtensappen.
• Drink voldoende tijdens de maaltijden, gebruik vet en sauzen en gepureerd voedsel.
• Eet kleine hoeveelheden, maar frequent.
• Zuig ijsklontjes, suikervrije snoepjes.
• Suikervrije kauwgum indien nog speekselproductie.
• Gebruik witte vaseline.


-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Hoe kan een droge mond worden verklaard en wat is er aan te doen? (uitvoerig onderzoek door tandarts, KNO-arts en internist leverde niets op)


ANTWOORD VAN DR. W.F.C. HOGEWIND, AFDELING MOND-ZIEKTEN EN KAAKCHIRURGIE, MEDISCH CENTRUM HAAG-LANDEN, 'S-GRAVENHAGE.

Inleiding

Monddroogheidsklachten zijn geen uitzondering in de algemene praktijk. Meer dan een kwart van de vijftigplussers ondervindt wel eens hinder van een aan-houdende monddroogheid. Veelal is tevens sprake van smaakstoornissen en een, min of meer chronisch, pijnlijk of branderig gevoel in het mond- of tongslijm-vlies. Wanneer uitvoerig onderzoek door tandarts, kno-arts en internist niets oplevert, spreken we bij deze trias van klachten van tong- of mondbranden.



Epidemiologie

Epidemiologische gegevens over de frequenties van voorkomen van mondbranden zijn zowel in Nederland als daarbuiten, nauwelijks beschikbaar. Wel is duidelijk dat mondbranden veel vaker bij vrouwen dan bij mannen voorkomt en zich vooral uit boven het veertigste jaar.



Klachtenpatroon

De meeste patiënten kunnen zich precies herinneren wanneer de klachten zijn ontstaan. Vaak is dat na een tandheelkundige of medische behandeling. Soms wordt ook een bepaalde emotionele gebeurtenis, bijvoorbeeld het overlijden van de echtgenoot, als begintijdstip van de klachten vermeld. De klachten, een brandend ge-voel in de mond en/of de tong, al of niet in combinatie met een droge mond en verlies aan smaak of een afwijkende (zout-/metaal-)smaak, zijn iedere dag aan-wezig, vaak maanden of jaren, met een continu beloop. Veelal zijn de klachten ‘s morgens bij het wakker worden het minst erg en nemen zij in de loop van de dag toe. De klachten zijn vooral ‘s avonds ondraaglijk en bemoeilijken het inslapen. ‘s Nachts wordt de patiënt vaak wakker van de klachten. Het uitgebreid laten beschrijven van de klachten, het laten kwanti-ficeren ervan, het gedetailleerd ingaan op momenten van verheviging van de klacht en het doorvragen over de beperkingen dienen een tweeledig doel. Ten eerste wordt inzicht verkregen in de ernst, de beleving van de patiënt en de ervaren beperkingen, lijdend tot een specifieke diagnose. Alle informatie is in ieder geval behulpzaam bij de begeleiding van een patiënt met een onbegrepen chronisch probleem. Ten tweede betekent het voor de patiënt dat de klacht serieus wordt ge-nomen.



Lokale oorzaken

Mondslijmvliesafwijkingen, zoals een landkaarttong (lingua geographica), lingua fissurata, glossitis rhom-bica mediana en lichen planus, kunnen een pijnlijk of brandend gevoel veroorzaken, evenals een zeer zelden voorkomende overgevoeligheid voor prothesemateriaal of tandheelkundige restauraties. In alle gevallen is er sprake van een zichtbare slijmvliesverandering en mag per definitie niet van mondbranden gesproken worden, waarbij het slijmvlies klinisch een normaal niet afwij-kend respectievelijk ontstoken aspect heeft.

Nauwkeurige inspectie van mond en tong is bij iedere patiënt geïndiceerd om in ieder geval een eventuele kwaadaardige slijmvliesafwijking, die op mondbran-den lijkende klachten kan veroorzaken, uit te sluiten.



Inwendige oorzaken

Bij patiënten met mondbrandklachten is zelden of nooit een inwendig onderzoek in het spel. Laboratoriumonderzoek of verwijzing naar een internist is bij deze klachten alleen zinvol wanneer er zichtbare veranderingen van het tong- of mondslijm-vlies zijn, die niet op een lokale oorzaak of lokale slijmvliesafwijking lijken te berusten. Een bewijs voor hormonale invloeden, zoals bij vrouwen rond en na de menopauze of bij diabetes mellitus, is nooit geleverd. Dit geldt ook voor de vaak veronderstelde aanwezig-heid van pernicieuze anemie of een ijzergebrekanemie. Verondersteld wordt dat met het ouder worden de functie van de speekselklieren afneemt en aanleiding kan zijn voor klachten van een droge mond. Dit kan wel reeds bestaande mondklachten verergeren, maar is daar niet de oorzaak van.

Hetzelfde geldt voor sommige geneesmiddelen die de speekselsecretie remmen, zoals antidepressiva, anti-hypertensiva en ACE-remmers.



Neurologische en psychische oorzaken

Alleen wanneer er sprake is van enkelzijdige mond-brandklachten kan het, behalve als het om een lokale slijmvliesafwijking gaat, om een eventueel neuro-logische afwijking gaan. Daarentegen blijken angst, depressie, somatische reacties op stress en neurotische labiliteit, significant vaker voor te komen dan bij de gemiddelde bevolking. Omgekeerd blijken patiënten door hun mondbrandklachten onder hoge psychische druk te staan, hetgeen bij interviewers hoge scorings-percentages oplevert van psychische stoornissen. Ook een crisissituatie in iemands leven wordt in de litera-tuur vaak genoemd voor het optreden van het mond-brandsyndroom. Vooral tongbranden zou zo ook veroorzaakt kunnen worden omdat patiënten, al of niet met angstgevoelens, voortdurend onbewust met hun tong spelen en deze voortdurend langs de randen van de tanden of de gebitsprothese of op de binnenkant van de wangen en lippen bewegen.



Behandeling

Bij dubbelzijdige, niet op zichtbare slijmvliesafwijking berustende klachten over mondbranden, waarvoor ook geen andere oorzaak kan worden gevonden, is het van belang bij de uitleg aan de patiënt blijk te geven van bekendheid met het symptomencomplex en te bena-drukken dat het onwaarschijnlijk is dat er een aan-toonbare oorzaak in het spel is en dat vooral een eventueel onderliggend kwaadaardig proces uitge-sloten kan worden. De onzekerheid over de vraag of en in hoeverre psychische factoren, een rol spelen bij het ontstaan van mondbrandklachten, vraagt bij de uitleg aan patiënt om een zekere omzichtigheid. In ieder geval moet worden voorkomen dat behandelingen worden uitgevoerd waarvan in alle redelijkheid geen verbetering van de mondbrandklachten mag worden verwacht, zoals het vervangen van gebitsrestauraties, het nemen van een biopt van klinisch normaal slijm-vlies of exploratie van het kaakbot. Ook het voor-schrijven van medicatie, zoals psychofarmaca, anal-getica of spoelmiddelen, moet worden vermeden om teleurstelling te voorkomen met betrekking tot de werkzaamheid ervan. Sommige patiënten ervaren enige verbetering bij het spoelen met kamillethee, het af en toe zuigen op een ijsblokje of het regelmatig kauwen op kauwgom.



Conclusie

Nadat nauwkeurig onderzoek is uitgevoerd naar de eventuele aanwezigheid van afwijkingen van het mondslijmvlies, die de klachten van een droge mond en intens zoute smaak zouden kunnen verklaren, mag, zeker als daarbij ook sprake is van een branderig ge-voel in de mond- of tongslijmvlies, gesproken worden van mondbrandsyndroom. Door onbekendheid met het klachtenpatroon van mondbranden vinden patiënten bij tandartsen en huisartsen over het algemeen weinig hulp en begrip. Vertrouwdheid met het symptomen-complex, tijd en aandacht, blijken de therapeutische handvatten te zijn voor een veelal succesvol beleid bij patiënten met deze klachten. Vermoedelijk verdwijnen mondbrandklachten op den duur, zij het dat dit soms jaren kan duren. Verwijzing voor de diagnostiek bij het afwezig zijn van een afwijking in de mond heeft geen zin, maar voor de acceptatie van dit soms ernstig onge-rief kan een verwijzing naar een kaakchirurg zinvol zijn.



Literatuur:

- Waal I van der. Mondbranden. Ned Tijdschr Tandheelkd 2001; 108: 237-41.

- Boeke AJP, Waal I van der. Mondaandoeningen in de huisartspraktijk. Maarssen: Elsevier/Bunge, 1998.

- Waal I van der. Mondbranden. Alphen a/d Rijn: Samson Stafleu, 1990.
di, 01/05/2010 - 22:05 Permalink
doordraver

Dank u voor de uitgebreide informatie.
Als ik het goed begrijp is er dus weinig aan te doen.
Mijn moeder gebruikt geen medicijnen die tot een droge mond kunnen leiden.
Zij heeft alle hulpmiddeltjes al geprobeerd.
Tijdens een kerstdiner of andere eetgelegenheden beperkt ze zich tot pap en brood.

Jammer.
di, 01/05/2010 - 22:28 Permalink
kimba444

Je kan proberen via acupunctuur dit probleem op te lossen,velen weten dit echter niet.
Ikzelf getroffen door ziekte en veel stress momenten kreeg een droge mond,alsof mijn mond in brand stond,mijn tong precies 't zelfde,zo vervelend,mijn keel deed pijn enz..
Mijn acupuncturist heeft dit gelukkig kunnen verhelpen....
Misschien moet je eens bellen met acpuncturist en vragen..wie weet...
di, 02/09/2010 - 22:58 Permalink
kimba444

Ja er word vaak negatief gedaan over alternatief en ja er zijn zwakzalvers maar je hebt ook hele goeie erbij en ik heb er toevallig eentje.....
En de rede waarom ik naar hem ben gegaan is omdat hij mijn broer heeft geholpen met de ziekte van chrohn door de zelfde testen te doen,zoals hij dat met mij deed kinesiologie,zoek maar op internet,kwam hij erachter dat 't almagaam in zijn tanden de boosdoener was van zijn hevige ontstekingen in zijn darmen...
Hij moest onmiddelijk zijn almagaam verwijderen en laten vervangen door witte vullingen en let op,binnen twee weken kon hij weer eens een nacht doorslapen,weer op een zij liggen,weer recht op lopen en de pijn was voor 60 % verdwenen en dat na 13 jaar ellende,maar ook echt ellende met zijn ziekte...Maar de darm was zo slecht geworden na 13 jaar dat hij alsnog een stoma moest,maar hadden we dit eerder geweten,dan was hem een hoop ellende gespaard gebleven.
Of de ziekte is ontstaan door almagaam,weet ik niet,maar weet wel dat 't almagaam de ziekte ontzettend deed verergeren. Maar dit hoeft niet bij alle chrohn patienten 't geval te zijn,alles heeft een eigen oorzaak en kinesiologie is een spiertest op 't lichaam en 't lichaam geeft antwoord en liegt nooit....Je kan de knelpunten op zoeken in 't lichaam..
Ik zelf ben getroffen door ziekte,de artsen ziekenhuis zeggen dat 't chronisch is en ik kom er niet meer van af en moet er maar mee leren leven en de acupuncturist heeft een andere verklaring,iedere ziekte is tot stilstand te brengen mits jij weet waarom je lichaam zo doet en je veranderd daarin. Ieder lichaamsonderdeel staat voor een gevoelfunctie,lichaam en geest is één..... Op 't moment dat er een onbalans heerst in jezelf gaat jou lichaam je daarvoor waarschuwen doormiddel van klachten,je lichaam kan alleen maar via lichaamsignalen met je communiceren.... Alleen wij luisteren nooit naar lichaamsignalen,we halen een pilletje enzzzz en willen de klachten zo snel mogelijk weg hebben.. Wat ik hier schrijf lijkt voor de meeste van jullie onzin,maar ik weet uit ervaring dat dit dus niet zo is...Ik kan zeggen dat de ziekte al 4 jaar helemaal stabiel is en dat ik doormiddel van die spiertesten erachter gekomen ben waarom mijn lichaam zo deed en ik geef erkenning aan mijn lichaam en verander me erin,ik probeer iedere dag opnieuw te kijken naar mezelf.
Wat is onbalans of andere benaming conflict met jezelf ......denken jullie nu.
Je bent op deze wereld gekomen om te leren om jezelf te accepteren zoals je bent,zowel met je negatieve kanten als positieve kanten. Maar accepteren wij ons zelf hierin....Hoe vaak worden we kwaad op onszelf,hoe vaak durven we geen nee te zeggen tegen anderen,hoe vaak doen we ons anders voor dan dat we vaker van binnen zijn,je laat aan de buitenkant een ander mens zien dan dat je aan de binnenkant bent en dat noemen ze een conflict met jezelf,iedere ziekte heeft zo zijn eigen betekenis.
Kleine uitleg maar goed....Ik heb klachten gehad,waarvan de arts antwoorde,leer er maar mee leven,zodra ik bij de acupuncturist was geweest en ik de klachten in kaart kreeg gebracht en de betekenis en ik ervan bewust werd en erkenning gaf en me deed veranderen,de klachten waren verdwenen en let op nog steeds.... Raar maar waar....Maar goed,dit is forum dat gaat over tanden....
Tanden hebben allemaal hun eigen betekenis,aan je tanden kun je aflezen hoe een mens zich van binnen voelt,wisten jullie ook niet hé,maar 't is wel zo...
Ik wist dit ook allemaal niet,ik heb er ook even over moeten doen om dit allemaal te snappen,maar ik zie de werking er van ,dus ik twijfel geen moment meer eraan.
Ik dacht altijd ziek is ziek en je hebt gewoon dikke vette pech gehad,maar die waaier gaat niet meer op voor mij....
hebben jullie vragen,dan mail mij.
zo, 02/14/2010 - 11:06 Permalink