gewist

Author:
petsboem
Posted:
vr, 02/25/2005 - 17:08
gewist
Lieneke

Xerostomie (= droge mond)

Xerostomie kan niet alleen de gezondheid beinvloed, maar kan ook dramatische effecten hebben op de kwaliteit van leven.


• De patiënt een heeft gevoel van droogte
in de mond.
• Wordt meestal veroorzaakt door een verminderde
speekselvloed of verandering in de speeksel
samenstelling.
• Kan ook veroorzaakt worden of verergeren door
droge lucht, mondademhaling en roken.
• De verborgen oorzaak van cariës, plakophoping,
tandvleesproblemen en zelfs het verlies van tanden
en kiezen.



Het speeksel

• Normaal een heldere, basische enigszins visceuze afscheiding van de speekselklieren in de mond: parotis, sublinguale en buccale speekselklieren en kleine klieren in de mucosa.
• Het bestaat hoofdzakelijk uit water.
• Bevat enzymen en andere proteïnen, kleine organische moleculen, elektrolyten en non-saliva componenten.



Stoffen in het speeksel: Proteïnen, Elektrolyten Org., Moleculen


Speekselbestanddelen:

Gezond speeksel bestaat uit een mix van
mondvloeistoffen, die bovendien een aantal
bestanddelen bevatten die niet uit het speeksel
afkomstig zijn:


• Serum en bloedcellen
• Bacteriën en bacteriële producten
• Dode en afgeschilferd epitheel
• Voedselresten
• Slijmstoffen



De werking:

• Het is het eerste verdedigingsmechanisme tegen chemische, mechanische en infectueuze aanvallen.
• Het helpt bij spreken, eten, slikken en het bewerken van het voedsel voor spijsvertering.
• De beschermende functies omvatten bevochtiging, antimicrobiële
activiteit, remineralisatie, reiniging, buffering en het in stand houden van de mucosa.



De oorzaken van xerostomie

• Medicijngebruik
• Chronische ziekten
• Bestraling en chemotherapie
• Ouder worden
• Terminaal patiënten
• Overige oorzaken

Medicatie:

Meer dan 400 medicijnen geven als bijwerking
een droge mond bijv:

– Antihypertensiva
– Antipsychotica en antidepressiva
– Astma inhalers
– Anti Parkinsonmiddelen
– Maagzuurremmers
– Anti-emetica en anti diarree middelen


Chronische ziekten

– Syndroom van Sjögren
– Diabetes
– Hemodialyses en nieraandoeningen
– Reuma
– Ziekte van Parkinson
– HIV / AIDS

Diabetes

• Diabetici worden geplaagd door een voortdurend dorstgevoel, veel water drinken verstoort het mondmilieu.
• Door afwijking in de speekselproductie ontstaat er een verandering in de speekselsamenstelling wat tot een hevig gevoel van een droge mond
leidt.


Bestraling en chemotherapie

• Chemotherapie
• Beenmergtransplantatie
• Radiotherapie
– Hoofd-halsgebied
– Totaal


Ouder worden

30% van de 60-plussers heeft last van een droge mond door:

– Frequent en multiple medicijngebruik
– Mondademhaling



Terminaal patiënten / Palliatieve zorg

– Mondademhaling
– Uitdroging
– Bijwerkingen medicijngebruik
– Hypercalciëmie
– Zuurstoftoediening/ sondevoeding


Overige oorzaken

– Verwijdering van speekselklieren
– Dehydratie
– Schildklieraandoeningen
– Ademhalingsproblemen
– Intubatie
– Mondademhaling
– Roken
– Alcoholgebruik
– Stress



De klachten


Orale klachten:

– Droge mond en dorstgevoel.
– Tandvleesontstekingen.
– Snelvoortschrijdende cariës.
– Slechte adem.
– Plakophoping.
– Branderig gevoel op de tong en aan de wangen.
– Pijnlijke lippen en mondhoeken.
– Problemen bij eten, drinken, slikken en praten.
– Gebitsprotheses blijven niet zitten.


Non orale klachten

– Droge keel, neus en huid
– Droge, branderige ogen
– Zanderig en korrelig gevoel in de ogen
– Wazig zien
– Droge huid
– Constipatie
– Maagzuur
– Droge vagina, branderig gevoel, jeuk en infecties


Klinische symptomen

• Tandvleesontstekingen.
• Snel voortschrijdende cariës, m.n. in het front.
• Verhoogde plakvorming.
• Mucositis.
• Wangslijmvlies ziet er dun en bleek uit.
• Duidelijke fissuren op de tong.
• Cheilitis angularis / Cheilosis.
• Gebarsten, bloedend weefsel.T
• Candidiasis, vooral op de tong en
gehemelte.
• Dikker, slijmerig of schuimend speeksel.
• Problemen met het dragen van een prothese.
• Probleem om speekselproductie op gang te krijgen.
• Verlaagde PH, veranderde mondflora.


De gevolgen van xerostomie

Tandheelkundige problemen zoals tandvleesontsteking, cariës, halitose, onesthetisch aspect en geen retentie voor een prothese.

Voedingsproblemen zoals achteruitgang van de kwaniteit en de kwaliteit.

Slaapproblemen zoals onderbroken slaap.

Conversatieproblemen zoals smakkende geluiden.

Medicatieproblemen zoals problemen bij het innemen van medicijnen en verminderde oplosbaarheid van sublinguale tabletten.


De oplossingen

Behandeling gericht op:

• Bestrijding van de symptomen.
• Remming van tandbederf en tandvleesontstekingen.
• Vervanging van of aanvulling op speekselproductie.
• Kritisch het medicijngebruik in kaart brengen en waar mogelijk een alternatief aanbieden.
• Dialoog met artsen is vaak nodig - focus op de destructieve situatie in mond en de onacceptabele neveneffecten (bijv. sociaal isolement).
• Verzoek arts om andere presentatievorm van medicatie als slikken een probleem is.
• Bevochtiging van de mond voordat medicatie ingenomen wordt, gevolgd door een 1/2 glas water.


Advies aan de patiënt:

• Let goed op veranderde situaties in de mond.
• Regelmatig controle door tandarts en mondhygiënist.
• Gebruik een zachte tandenborstel.
• Mondspoelmiddel met alcohol vermijden.
• Gebruik niet-schurend en niet-schuimende tandpasta.
• Gebruik mondbevochtigingsgel.
• Vermijd suiker en zoetwaren.
• Vermijd roken en het gebruik van alcohol.
• Verminder of vermijd het gebruik van koolzuurhoudende dranken.
• Vermijd (overdadig) gezouten voedse.l
• Vermijd droge biscuit, crackers, toast.
• Vermijd vitamine C tabletten.
• Drink water, vermijd limonade, vruchtensappen.
• Drink voldoende tijdens de maaltijden, gebruik vet en sauzen en gepureerd voedsel.
• Eet kleine hoeveelheden, maar frequent.
• Zuig ijsklontjes, suikervrije snoepjes.
• Suikervrije kauwgum indien nog speekselproductie.
• Gebruik witte vaseline.
vr, 02/25/2005 - 21:29 Permalink
Wil

Is het niet zo dat implantaten met amalgaam in combinatie met (zure) speeksel een reactie aangaat en dat dat een droge mond kan veroorzaken. Daar heb ik wel eens van gehoord.
Patrick


In theorie kan zoiets wel. Metalen (ionen) uit amalgaam kunnen een soort galvanische verbinding aangaan met metaalionen uit het implantaat. Je krijgt dan een soort reactie zoals die ook optreden in accu's. Je kan je voorstellen dat dit de aansturing van speekselklieren (m.n. de kleine speekselklieren in de lip, wang en verhemelte) verstoort. Let wel, het is slechts hineininterpretierung :smt104 Op het ACTA (afd. Materiaalkunde) doet men sinds kort meer onderzoek naar de invloed van metalen in de mond op systemische effecten.

Wil
zo, 02/27/2005 - 14:23 Permalink
Wil

Ik zou dit eerst laten controleren/verifiëren door een tandarts. Ik zei al, het is slechts "hineininterpretierung", en dat is geen verklaring. Mocht dit echter inderdaad waar zijn dat er een duidelijk verband is tussen de aanwezigheid van verschillende metalen in de mond en de monddroogheid, dan is vervangen van amalgaam door 'witte vullingen' de enige oplossing. Loop echter niet te hard van stapel maar laat dit goed uitzoeken door een tandarts!

Wil
do, 03/03/2005 - 11:04 Permalink
Sonja_001

Een citaat uit de website van het nvbt:
De nieuwste chemokuren bevatten palladium!!


Hiermee geeft deze instantie al onvolledige en misleidende informatie aan.
Het gaat hier om isotopen (radionucleaire therapie), die zeer zeker gebruikt worden bij sommige vormen van tumorbestrijding.

Het betrouwbaarheidsgehalte gehalte van bovengenoemde website doet mij het ergste vermoeden.
Ongefundeerd. Er wordt geen enkel wetenschappelijk bewijs aangedragen. Groot onzin gehalte.

Niet alles wat op internet staat, moet je klakkeloos voor "waar" aannemen.
Vaak worden droge monden veroorzaakt door medicijngebruik.
Bepaalde soorten antidepressiva staan hier om bekend.......Ook stress of angst kunnen dit uitlokken.
vr, 04/22/2005 - 13:59 Permalink