Communicatie tussen patiënt en tandarts kan beter - NPCF

als die de juiste info krijgt wel jah

ervaring is (en dat is ook onderzocht) dat van wat besproken word bij een bezoek aan een arts na afloop vrij snel 75% weg is. En folders tja... als ik zie dat wij minimaal d ehelft van wat mij meegeven aan een patient aan de hand van besproken zaken, al dan niet op eigen verzoek, zomaar de helft in de wachtkamer (al dan niet in de vuilnisbak..) achterblijft, ligt er zeker een groot deel bij d epatient.. Het is altijd zowel grappig als irritant hoeveel mensen beweren dat bepaalde zaken niet besproken zijn... Gaat zo wel de amerikaanse weg op, dus mensen laten tekenen dat de info gegeven is, of minimaal achteraf al is het beperkt schriftelijk bevestigen....Kost wel heel veel extra tijd en geld.... en dat wil natuurlijk niemand betalen...

Hierbij wil ik even inhaken op hetgeen vV schrijft.

Mijn tandarts heeft mij na herhaalde vragen zo goed als géén feedback gegeven. Hij kwam met twee mogelijkheden, een frame prothese met ankers aan de voorkant of implantaten. Het laatste is gezien het lange traject ( zelf uit moeten zoeken ) niet aan de orde. De frame prothese was voor de helft klaar en het zag er werkelijk niet uit, zoveel ijzerwerk er tijdens praten of lachen te zien was. Reactie van de tandarts, ja zo is het nu eenmaal.

Ik heb het verder afmaken van de prothese stop laten zetten en ik ben toen zelf naar de tandtechnieker gegaan die mij erop wees dat een frame prothese met slotjes aan de kronen òòk een mooie mogelijkheid was.........dit is dus info die de tandarts nooit heeft gemeld.

Een tandarts moet ervan uitgaan dat degene in de stoel niet de kennis heeft, en niet alle mogelijkheden weet die er zijn voor een bepaald tanden probleem.

tuurlijk zijn er veel tandartsen waar het mis gaat... en hoewel ik voor mijn eigen gevoel toch heel veel info geef, is het altijd te weinig. Bleek ook uit een recent gehouden enquete onder de patienten, hoewel ik bij het invullen daarvan ook mijn vraagtekens heb. Zo was er de vraag wat men vond van de muziek, die echt aanstaat. gewoon een radiozender. 1 patient plaatste de opmerking:""er is geen muziek"" en ik had niet de indruk dat het om een smaakkwestie ging.. Als die net zo goed luistert naar wat ik uitleg, tja... of gewoon doof, kan natuurlijk ook nog. :smt002

Aan de andere kant van de medaille vind ik dat zeker in de huidige tijd ook bepaalde info zelf nagetrokken kan en mag worden. Patienten worden tegenwoordig graag als mondig bestempeld, dat hoort er ook bij. In uw geval is er duidleijk te slecht gecommuniceerd en te weinig over opties gesproken, dat is wel duidelijk. Slechte zaak waar u zelf wel de nodige vragen gesteld heeft blijkbaar

Aan de andere kant van de medaille vind ik dat zeker in de huidige tijd ook bepaalde info zelf nagetrokken kan en mag worden. Patienten worden tegenwoordig graag als mondig bestempeld, dat hoort er ook bij. In uw geval is er duidleijk te slecht gecommuniceerd en te weinig over opties gesproken, dat is wel duidelijk. Slechte zaak waar u zelf wel de nodige vragen gesteld heeft blijkbaar

Schoenmaker blijf bij je leest. Als ik mij inschrijf bij een tandarts mag ik ervan verwachten dat hij mijn gebit controleert, onderhoud en adviezen geeft. Hij heeft daar langer voor gestudeerd als ik. En natuurlijk kan alle info nagetrokken worden, maar dan krijg ik het gevoel van we gaan shoppen.
Ik ga ervan uit dat de inspanning van de tandarts (controle en behandelingen) en de inspanning van de patient (poetsen, flossen) voldoende is om een gezond gebit te houden. Ik ben niet mondig omdat hij de tandarts is.

Maar het is jouw gebit.

Wij denken dat als beide partijen zich actiever opstellen er absoluut winst te behalen is. De patiënt kan de tandarts voor de behandeling zelf vragen om informatie, en de tandarts kan op zijn beurt anticiperen op het gegeven dat de patiënt in zijn stoel niet altijd even mondig is. Bijvoorbeeld door onderwerpen als de kosten en de kwaliteit van behandeling op voorhand bespreekbaar te maken."

Klinkt aardig maar hier wordt m.i. de plank misgeslagen. Het verschaffen van adequate informatie over behandelopties en kosten is iets wat primair op conto van de tandarts komt. Deze dient de informatie ook nog eens goed af te stemmen op het 'bevattingsvermogen' van de patiënt. Dat kan betekenen dat de tandarts ook nog moet verifiëren of de patient de informatie heeft begrepen. Vooral dat kostenverhaal ("rekening valt tegen") vind ik te gek voor woorden: een rekening kan en mag niet tegenvallen omdat de tandarts vooraf de kosten dient aan te geven. Niet op verzoek van de patiënt maar op eigen initiatief. Niks 'bespreekbaar maken' dus. Zo staat staat het in de wet (Wet GBO), daarom ben ik op dit punt vrij stellig. Als tandartsen zich hier eens aan hielden zou de score in het onderzoek al een stuk hoger uitkomen. En dan niet per se een vulling maar de hogere rekeningen van een paar honderd euro.

De communicatie houdt met bovenstaande uiteraard niet op en dan kan ook het nodige van de patient worden verwacht, daar ben ik het uiteraard mee eens. De patient dient ook open en duidelijk te zijn over wensen en verwachtingen en duidelijk antwoord te geven op de vragen van de tandarts, in ieder geval naar vermogen. En de moeite nemen goed te luisteren en eventueel nadere vragen te stellen als iets niet is begrepen. Als het misgaat in de communicatie is het dan ook niet correct meteen de vinger naar de tandarts te wijzen. Maar zaken als behandelopties/kosten dient de tandarts op tafel te leggen, of de patient nu mondig is of niet.

Het verschaffen van adequate informatie over behandelopties en kosten is iets wat primair op conto van de tandarts komt. Deze dient de informatie ook nog eens goed af te stemmen op het 'bevattingsvermogen' van de patiënt. Dat kan betekenen dat de tandarts ook nog moet verifiëren of de patient de informatie heeft begrepen.

Informatieverschaffing hoort bij het tandartsvak absoluut, maar dat stukje over afstemmen op bevattingsvermogen van de patient wordt een beetje lastig als de patient zelf denkt het zelf wel te weten en aan weinig informatie voldoende te hebben. Als je dan de mogelijkheden langsloopt en de patient geeft aan het allemaal wel te begrijpen houdt het daar voor de tandarts een beetje op en begint toch echt de verantwoordelijkheid van de patient. En ik zie het ook hoor, geef naar beste eer en geweten informatie, vraag uitdrukkelijk of mensen nog vragen hebben en mochten ze later nog vragen hebben ze dit kunnen laten weten, en de patient geeft aan voldoende te weten. En dan komt de behandeling en is het niet wat zij verwachten en dan hebben ze het niet geweten en heeft de tandarts ze niet ingelicht..... Ik vind dat een patient dan echt ook bij zichzelf te rade moet gaan in zijn rol van zorgconsument en zijn gedachten en ideeen toetsen aan de informatie die hij/zij krijgt.

Vooral dat kostenverhaal ("rekening valt tegen") vind ik te gek voor woorden: een rekening kan en mag niet tegenvallen omdat de tandarts vooraf de kosten dient aan te geven. Niet op verzoek van de patiënt maar op eigen initiatief. Niks 'bespreekbaar maken' dus. Zo staat staat het in de wet (Wet GBO), daarom ben ik op dit punt vrij stellig. Als tandartsen zich hier eens aan hielden zou de score in het onderzoek al een stuk hoger uitkomen. En dan niet per se een vulling maar de hogere rekeningen van een paar honderd euro.

Voor wat betreft de absolute kostenraming betreft ben ik het met je eens, maar ik durf ook wel te stellen dat een hoop
tegenvallende nota's niet zozeer in absolute zin te hoog waren en wel degelijk gecommuniceerd, maar dat het tegenvalt omdat de verzekering niet dat uitkeert wat men verwacht had en dit de tandarts aanrekent. En op dat punt vind ik dat de verzekering van patient iets tussen hem en de verzekeraar is, ook al zouden de verzekeraars dit maar wat graag anders zien.... Dus ook hier zie ik wel degelijk een wat meer assertieve rol voor de patient weggelegd.

Misschien moet er ook eens een onderzoek komen wat tandartsen van patienten vinden ;)

Zo was er de vraag wat men vond van de muziek, die echt aanstaat. gewoon een radiozender.

En wat vond men daarvan? Ik vind muziek op de achtergrond vervelend, maar vind het niet belangrijk genoeg dat te melden. Maar ondertussen denk ik wel eens: misschien vindt meer dan de helft dat ook wel.

het ging mij erom dat er gesteld werd dat er geen muziek is, terwijl dat er wel is. niet luisteren dus... :wink:

maar om op de vraag te beantwoorden: 85% vond het goed tot zeer goed, 15 dus in de reeks matig tot zeer slecht. waarbij ik de aantekening plaats dat ik de muziekzender kies op basis van eigen voorkeur, niet op basis van wat de patienten misschien leuk zouden vinden en je kan niet iedereen tevreden stellen. ik kan niet lekker werken met muziek erbij die ik niet waardeer...Dat 85% dus achter mijn keuze staat kan ik mee leven, met die maar 15% die het niets vind ook. Wij scoren hiermee overigens iets onder gemiddeld, maar dat boeit mij op dit punt niet zo.

Dat 85% dus achter mijn keuze staat kan ik mee leven

Aangenomen dat dat een beetje representatief is, dan ik ook wel :wink:
Maar wel jammer dat ik muziek/achtergrondgeklets niet zo goed kan wegfilteren als de patient uit jouw voorbeeld.

Heren, heren,

Ik geloof dat we een beetje afdwalen op dit punt. :smt018

Muziek is ondergeschikt belang lijkt mij, het gaat om de (mis) communicatie over de behandelingen :roll:

ja sorry... goed. deel van de essentie is dus dat mensen vrij snel 75% kwijt zijn van wat ze verteld wordt... kunnen we natuurlijk oplossen door 4x zoveel te gaan vertellen, zodat die 25% die overblijft dan dus wel de hoeveelheid is wat we willen overbrengen. Maar of ze dan het juiste stukje onthouden is nog maar de vraag. :smt002

communicatie blijft moeilijk. de meeste klachten komen ook voort uit gebrek aan communicatie. en heel veel worden gelukkig al in een vroeg stadium opgelost wanneer partijen eindelijk wel gaan communiceren.

ja sorry... goed. deel van de essentie is dus dat mensen vrij snel 75% kwijt zijn van wat ze verteld wordt... kunnen we natuurlijk oplossen door 4x zoveel te gaan vertellen, zodat die 25% die overblijft dan dus wel de hoeveelheid is wat we willen overbrengen. Maar of ze dan het juiste stukje onthouden is nog maar de vraag. :smt002

In ziekenhuizen is dit een bekend verschijnsel en geloof ik een van de redenen dat ze daar veel werken met folders die ze meegeven. Hoewel je ook de ivorenkruis folders hebt (zie: http://www.ivorenkruis.nl/Folders-bestellen.html), die tandartsen kunnen bestellen, heb ik het idee dat ze er niet zo veel mee werken (kan ik niet hard maken overigens). Ze zijn natuurlijk ook te downloaden.

Ik probeer mensen zover te krijgen dat ze me juist alles vragen. Sommigen komen dan na een paar behandelingen helemaal los. Grappig proces is dat. En anderen kan het gewoon niet boeien.

Misschien de helft van de patienten heeft het echter echt begrepen. Ik moet regelmatig alles of delen opnieuw vertellen. Meestal dingen die letterlijk in de folder staan, als die niet al in de prullenbak ligt. Vragen moet ik vaak uit de patient trekken. Want die zijn er wel, maar ja, wat ook alweer?

Lijkt me een prima aanpak van jou, maar zelfs zo'n folder is ook weer afgestemd op het bevattingsvermogen van de gemiddelde Nederlander. Het probleem is - denk ik - het grote (niveau)verschil tussen mensen en de manier waarop ze informatie oppikken en moeten worden benaderd. Inderdaad een hele uitdaging om dan toch de boodschap steeds maar weer goed over te brengen. En dit in de loop der jaren vol te houden. Het is volgens mij wel een essentieel onderdeel van het vak.

Ook van de NPCF: http://npcf.dev.up2.eu/components/com_virtuemart/shop_image/product/her…

Criteria
• De tandarts neemt de tijd voor eventuele vragen van de cliënt.
• Tijdens een behandeling vertelt de tandarts wat hij doet of gaat doen.
• De tandarts drukt zich helder uit en spreekt bij voorkeur Nederlands.
• De tandarts informeert de cliënt goed over mogelijkheden van een behandeling, kosten, termijn, verdoving, napijn e.d.
• De tandartspraktijk geeft bekendheid aan het TIP en de website van de NMT.
• De tandartspraktijk beschikt over een eigen website. Hierop is praktijkinformatie inzichtelijk gemaakt, evenals informatie over de diverse behandelingen.
• In de wachtkamer van de tandartspraktijk hangen de vergoedingen per
aanvullende tandartsverzekering van de zorgverzekeringen in de regio. Dit overzicht wordt opgesteld door de beroepsvereniging.
• De tandartspraktijk heeft een assortiment aan folders in de wachtkamer om mee naar huis te nemen.
• De tandarts betrekt de cliënt actief bij zijn/haar advies in gebitsbehandeling.
• De tandarts geeft aan kinderen aangepaste en begrijpelijke informatie.
• De tandarts legt uit hoe de cliënt zijn gebit zo goed mogelijk kan verzorgen om gebitsproblemen te voorkomen.
• Tandartsen zijn open en helder over behandeling en praktijkvoering naar cliënt en zorgverzekeraar.
• Tandarts wijst bij ingrijpende behandelingen op de mogelijkheid dat deze niet vergoed worden binnen de aanvullende verzekering.

ja dat lijstje heb ik toch wel kanttekeningen bij:

-tandarts spreekt bij voorkeur Nl, streep dat ""bij voorkeur"" maar door....
-waarom alleen website NMT? er bestaat ook nog een ANT...
-vergoedingen van AV in de wachtkamer?? zijn ze helemaal van $od los?? wat heb ik met verzekeraars te maken?? patient kan met de begroting dat lekker zelf opvragen, hij heeft de relatie met zijn verzekeraar, niet ik, dat is echt een stuk eigen verantwoording..
-folders in de wachtkamer? denk het niet, wordt een zooitje...
-uitgebreide behandelingen deels neit vergoed.. nee zie eerder punt...

er zijn zaken die vind ik prima hoor, en er zijn zaken daar kan en mag je de patient best op wijzen... maar ik heb met zijn /haar financien en verzekering niets te maken... Info over wat er technisch kan met opties en kosten, en dan beslist iemand op basis daarvan zelf toch? patienten zijn geen kleine kinderen, en ga ik dus ook niet als zodanig behandelen.

en spiegeltje, over die folders, zie eerdere opmerking van mij...

@ Dentje
Ik heb per ongeluk een flink deel van je post verwijderd...wou je quoten maar drukte op 'edit'....Sorrysorrysorry! Maar dit wilde ik dus eigenlijk zeggen:

Jaaa, motivation interviewing! Werkt echt enorm goed! Het is wel een moeilijke techniek. Bedenk nog te vaak zelf oplossingen en gebruik te makkelijk het woordje 'moet'. Tegenwoordig maak ik een bloedingsindex en vertel dat hoeveel bloeding acceptabel is. Ik vraag hoeveel ze zelf denken te hebben en vermeld daarna hoeveel het echt is. Daarna hou ik mn mond. En jawel...de ene vraag naar de ander en je hebt ze precies waar je ze hebben wilt.

-vergoedingen van AV in de wachtkamer?? zijn ze helemaal van $od los?? wat heb ik met verzekeraars te maken?? patient kan met de begroting dat lekker zelf opvragen, hij heeft de relatie met zijn verzekeraar, niet ik, dat is echt een stuk eigen verantwoording..
-

Ik krijg zo vaak die vraag. En ze accepteren gewoon niet dat je dan geen antwoord geeft. Men snapt niet hoeveel verschillende verzekeringen er wel niet zijn. En dat ik die echt niet uit mijn hoofd weet. Je zal het maar verkeerd zeggen...

@ Dentje
. En jawel...de ene vraag naar de ander en je hebt ze precies waar je ze hebben wilt.

Euuh pardon! die zin staat me dus absoluut niet aan, zeg we zijn geen stuk vee :smt018

Haha, nee precies. En dat wordt vaak vergeten; we behandelen patienten als kleine kindertjes en zwaaien met ons vingertje. Door die techniek praat je gewoon van mens tot mens en heb je een normaal gesprek. Dan heb je niet een patient die braafjes ja en nee knikt, maar een patient die laat weten hoe hij tegen de zaak aankijkt. Dan pas kom je er achter waar de schoen knelt. Het is ons beroep om mensen te motiveren, dat is onze plicht. Daarom de uitdrukking 'dan heb je ze precies waar je ze wilt hebben'. Het is een werkzame situatie en niet een eenzijdig gesprek. Daar waar je ze wilt hebben, is dus een plek waarin er duidelijk gecommuniceerd is en waarin de patient als een soort co-therapeut fungeerd.

Heel mooi zeg, Lieneke, die motivation interviewing. En ook de manier waarop jij dat toepast.
Wat ik dan wel denk is: "Dat heb je vast niet tijdens je opleiding geleerd, maar in een cursus erna en die cursus heb je gevolgd omdat jij toevallig heel leergierig bent".

Ik kom nogal eens als patiënt bij één van de opleidingen tandheelkunde en verbaas me er steeds weer over dat studenten, zover als ik dat kan bekijken, alleen beoordeeld worden op hun technisch handelen. Stuk voor stuk zijn het aardige lui die studenten, maar ik hoor soms dingen waarvan ik denk: "Dit kan écht niet." De eerste keer dat ik er was bijvoorbeeld probeerde een student tegen een niet al te jong persoon duidelijk te maken dat hij vond dat die persoon zou moeten stoppen met roken. De manier waarop dat gebeurde was 100% het omgekeerde van motivation interviewing en ook nog eens op een toon die volgens mij alleen maar totaal averechts zou kunnen werken. Ik denk wel eens als ik daar ben: als ze me zouden vragen een les in omgaan met patiënten te willen geven zou ik meteen "Ja" zeggen.

Waarom worden studenten niet ook beoordeeld op/begeleid in hun omgang met patiënten?? Er zullen vast wel colleges worden gegeven over dit onderwerp en misschien moeten ze er nog een boek over lezen maar daar blijft het volgens mij dan bij. Voor het maken van een vulling of een kroon blijft het toch ook niet bij het bestuderen van de theorie? Dat wordt wél in de praktijk geoefend....

Wij werden er wel op aangesproken als we verkeerd omgingen met de patient. Dit ging veelal over de beleefdheidsvorm.
Ik heb onlangs in wat tentames gespiekt van THK en daar stonden ook vragen in hoe je patienten zou moeten benaderen. Hoe je bijvoorbeeld reageert als iemand zijn afspraak afzegt omdat er een ongeluk is gebeurd.

MI heb ik inderdaad geleerd via bij- en nascholing. Ik weet niet of ze deze techniek ook al op de uni en HS gebruiken. Wij zijn zo ongeveer de laatste groep (para)medici die deze techniek krijgen aangeleerd. Vooral bij dietisten is het al jaren bekend.