Alles over dagelijkse mondhygiëne met een beugel.
Veel tieners krijgen brackets en tegenwoordig worden ze ook vaak bij volwassenen gezet. Brackets is de naam voor een blokjesbeugel. Het tandenpoetsen wordt daarmee een stuk lastiger. Het is als het ware poetsen met hindernis. Als het goed is, wordt er bij de orthodontist aandacht besteed aan de mondhygiëne en krijg je advies op maat.
De orthodontist kan ook verwijzen naar de mondhygiënist of je kiest er zelf voor om de mondhygiënist te bezoeken ter ondersteuning. Het is uiteraard niet de bedoeling dat door het dragen van de beugel gaatjes of ontstekingen ontstaan. Om dat te voorkomen is er een goede mondhygiëne en een gezond voedingspatroon nodig. Ook het aantal eetmomenten beperken tot 3 of 4 zal positief bijdragen aan de mondgezondheid. Bij het poetsen van de brackets zullen de brackets aan de bovenzijde, onderzijde en bovenop gepoetst moeten worden maar ook onder de draad zal er een reiniging plaats moeten vinden. Daarnaast moeten nog steeds de kauwvlakken en de randen langs het tandvlees goed gepoetst worden. En laten we vooral niet de ruimtes tussen tanden en kiezen in vergeten. Om al deze zijdes schoon te krijgen zijn er verschillende producten op de markt.
Dagelijkse mondverzorging
Het is belangrijk om er een goede dagelijkse mondverzorging op na te houden en nu je een beugel draagt zal dit extra aandacht vragen. Probeer hier de tijd voor te nemen en een manier te vinden die je fijn vindt om alle stappen te doorlopen, zodat jij straks weer een stralende lach hebt. Je zal erachter komen dat, wanneer je een beugel draagt, poetsen met een gewone tandenborstel niet meer zo goed werkt. Daarom bestaan er ortho handtandenborstels die goed over de brackets heen passen. De handtandenborstel kan als het ware onder de draad geprikt worden om hier schoon te maken maar deze borstel zal dan geen lang leven beschoren zijn. Kies daarom een tandenborstel die speciaal bedoeld is voor beugeldragers zoals die van GUM, Oral-B of Elmex cariës protectgel. De zachte borstelharen staan dan in een V-vorm. Zo kun je tandplak en voedselresten verwijderen van je tanden en kiezen én goed rondom de brackets schoonmaken.
Het poetsen kan sneller met de elektrische tandenborstel maar moet met dezelfde aandacht gebeuren. Er bestaan speciale ortho-opzetborsteltjes die precies over de bracket heen passen en daarbij hoort nog een apart borsteltje voor onder de draad of voor andere kleine plekjes. Bijvoorbeeld voor daar waar een tand ver naar achteren ligt. Deze laatste borstel bestaat ook als handtandenborstel en heet dan compact tuft, interspace, monotip, single tufted of one tufted.
Tandpasta voor beugel
Er zijn speciale tandpasta’s verkrijgbaar voor als je een beugel draagt. Kies er een die fluoride bevat om de opbouw van tandplak helpen te verminderen zoals van GUM Ortho gel, Vitis Orthodontic of Elmex. De speciale ortho tandpasta's hebben extra fluoride en ingrediënten die geïrriteerd tandvlees kalmeren en helpen gezond te houden
Ragers voor beugel
Naast de borstel kunnen ragers prima gebruikt worden voor onder de draad. Ragers worden ook wel interdentaal borsteltjes genoemd. Kies een rager die niet te klein of te groot is. Bij de orthodontist of mondhygiëniste kan bekeken worden welke precies goed past. De ragers kunnen ook gebruikt worden voor tussen de tanden of kiezen. Ook hierbij luistert de maat erg nauw. Wetenschappelijk is aangetoond dat ragers met echte haartjes heel goed werken. Doordat de tanden en kiezen zich verplaatsen tijdens het orthodontische traject kunnen de maten die nodig zijn variëren gedurende het traject. Je doet er goed aan om de maten dus steeds goed te laten controleren.
Tandenstokers
Zijn ragers te groot of (nog) niet nodig dan zijn tandenstokers vaak ook een goed alternatief. Hierbij moet wel een goede instructie worden gegeven om foutief gebruik te voorkomen. Een goede tandenstoker is van rubber. Deze zijn gemakkelijk en zacht, maar halen wel iets minder tandplak weg dan een rager. Soms wordt nog een houden tandenstoker geadviseerd.
Superfloss
Superfloss kan ook gebruikt worden bij brackets omdat deze floss niet door het contactpunt gezaagd hoeft te worden. Zeker bij zeer nauwe ruimtes of verdikt tandvlees kan dit soelaas bieden. Aan het begin zit een hard stukje floss zodat het eenvoudig tussen de tanden door geprikt kan worden. Daarna volgt een stukje vilt waarmee vervolgens geflosst kan worden.
Waterflosser of monddouche
Een waterflosser of monddouche is een handig hulpmiddel voor het reinigen van moeilijk bereikbare plaatsen. De Waterpik heeft verschillende opzetstukken waardoor het een fantastische oplossing is voor de dagelijkse mondzorg bij beugels. Met de waterflosser of monddouche kan het hele gebit gereinigd worden en is een goede aanvulling van de tandenborstel. Na elk eetmoment is het wegspoelen van de voedselresten heel makkelijk en snel met de waterflosser. Het voelt heel fris en verbetert de mondhygiëne enorm.
Spoelmiddel
Voor mensen die gevoelig zijn voor gaatjes, met name pubers die de hele dag door trek hebben, is een mondspoelmiddel met fluoride aan te raden. Dit kan tussendoor eenvoudig gebruikt worden. Door de fluoride ben je beter beschermd tegen gaatjes. De fluoride beschermt je tanden tegen tandbederf en versterkt het tandglazuur. Samen met de antibacteriële werking van dit mondspoelmiddel helpen zij jouw tanden en tandvlees gezond te houden. Geschikte mondspoelmiddelen zijn o.a. O7 Active, Elmex en GUM Ortho Mondspoelmiddel. Spoelen met een mondspoelmiddel kan je ook doen met behulp van een waterflosser, dan bereik je heel gericht de meest moeilijk bereikbare plekken.
Ortho wax
Na het plaatsen van een beugel, kan er een plaatselijk wondje ontstaan. Je mond moet nog wennen aan de brackets of de draden en daar kunnen scherpe puntjes aan zitten. In dat geval kan het gebruik van ortho wax helpen. Deze zachte wax is goed kneedbaar en eenvoudig aan te brengen. De wax biedt bescherming en helpt (verdere) beschadigingen aan je mond, wangen en tandvlees te voorkomen en irritaties te verlichten.
Poetsinstructie bij een vaste beugel
Als drager van een beugel is een goede mondverzorging zeer belangrijk. Goed poetsen is niet altijd even gemakkelijk maar met onderstaande tips, aandacht en wat meer tijd is het goed te doen.
Op de juiste manier poetsen
- Stap 1: Begin met de tanden en kiezen in de bovenkaak. Houd je tandenborstel schuin op je tanden. Zet de tandenborstel op de rand van de tand en het tandvlees, dus boven de draadjes en brackets. Tel tot 10 en maak ondertussen korte heen- en weergaande bewegingen over 1 of 2 tanden tegelijk. Ga daarna naar de volgende tand en vergeet niet het tandvlees mee te poetsen.
- Stap 2: Zet weer de tandenborstel boven de draden en brackets. Dit keer op de apparatuur, zodat je dit kunt poetsen. Maak dezelfde heen- en weergaande bewegingen en tel ook nu tot 10.
- Stap 3: Zet de tandenborstel onder de draden en brackets. Zoek de juiste positie zodat je vanaf de snijrand en het kauwvlak van de tanden en kiezen in de apparatuur poetst. Maak weer dezelfde heen- en weergaande bewegingen en tel tot 10.
- Stap 4: Na de buitenkant, is de binnenkant aan de beurt. Poets de tanden en kiezen van de boven- en onderkaak. Zet de tandenborstel schuin tegen de tanden en het tandvlees. Maak weer dezelfde heen- en weergaande bewegingen en tel tot 10.
- Stap 5: Als laatste poets je de kauwvlakken van je kiezen in de boven- en onderkaak. Zet je tandenborstel er recht op en maak wat grotere schrobbewegingen. Tussendoor kun je je mond ook even met water spoelen.
TIP!
Controleer regelmatig of je goed hebt gepoetst. Hiervoor kun je een plakverklikker gebruiken. Na het kauwen op de tablet, zal alle achtergebleven tandplak roze kleuren. Spoel je mond met water en bekijk het resultaat in de spiegel. Poets daarna nog een keer.
Nog wat tips op een rijtje:
- Gebruik een handtandenborstel met een rechte steel of een elektrische tandenborstel met recht borstelkopje
- Gebruik een fluoride tandpasta
- Zorg ervoor dat je tandvlees goed wordt mee gepoetst
- Poets je tanden tweemaal per dag, minimaal 2 minuten lang
- Leer jezelf een vaste volgorde van poetsen aan, zodat je niets vergeet
- Spoel je mond met een fluoride mondspoelmiddel na de lunch, voor een extra fluoride moment
- Eet geen harde of kleverige dingen en zo min mogelijk snoep
- Beperk zoete drankjes en zure vruchtensapjes
- Vergeet niet om elk half jaar naar de tandarts te gaan
Wat als de mondhygiëne niet optimaal is?
Het kan zijn dat de mondhygiëne onvoldoende blijkt. De orthodontist kan dan besluiten om de beugel vroegtijdig eruit te halen of zelfs helemaal niet te plaatsen. Je loopt dan te veel risico om grote problemen te krijgen. Het zou zonde zijn dat wanneer je tanden weer recht staan er verkleuringen zijn ontstaan of onherstelbaar kaakbotverlies. Dus voor het plaatsen van een beugel moet de mondhygiëne als door een ringetje te halen zijn.
