Het kan even schrikken zijn: je poetst je tanden of gebruikt een tandenstoker, en ineens proef je bloed of zie je rode sporen in de wasbak. Bloedend tandvlees is iets waar veel mensen vroeg of laat mee te maken krijgen, en hoewel je het misschien makkelijk negeert omdat je er niet heel veel last van hebt, is het belangrijk om er niet lichtzinnig over te denken. Bloedend tandvlees kan een teken zijn van een onderliggend probleem dat, als het onbehandeld blijft, kan leiden tot ernstige tandheelkundige en zelfs lichamelijke gezondheidsproblemen.
Tandvlees dat bloedt is vaak een waarschuwing van je lichaam dat er iets niet helemaal goed zit met je mondgezondheid. De klachten kunnen variëren van een lichte irritatie die eenvoudig op te lossen is met betere mondhygiëne, tot een ernstige aandoening zoals parodontitis, die professionele behandeling vereist. Maar hoe weet je wat er aan de hand is en wat je eraan moet doen?
Wat is tandvleesontsteking?
Maar wat is tandvleesontsteking eigenlijk? Tandvleesontsteking, ook wel gingivitis genoemd, is een veelvoorkomend probleem dat ontstaat door de ophoping van tandplak langs de tandvleesrand. Tandplak is een kleverig laagje bacteriën dat zich constant op je tanden bevindt. Wanneer deze bacteriën zich vermenigvuldigen, kunnen ze het tandvlees irriteren en ontstekingen veroorzaken.
Gradaties
- Gingivitis (milde tandvleesontsteking):
- Symptomen: Roodheid, zwelling, en bloedend tandvlees tijdens het poetsen of flossen.
- Oorzaken: Slechte mondhygiëne, hormonale veranderingen, roken, diabetes en sommige medicijnen.
- Behandeling: Regelmatig poetsen en flossen, en een bezoek aan de tandarts of mondhygiënist voor een grondige reiniging.
- Parodontitis (ernstige tandvleesontsteking):
- Symptomen: Pijnlijke tandvleesontsteking, terugtrekkend tandvlees, vorming van pockets (diepe ruimtes tussen tanden en tandvlees), loszittende tanden.
- Oorzaken: Onbehandelde gingivitis kan verergeren tot parodontitis, waarbij het bot dat de tanden ondersteunt wordt afgebroken.
- Behandeling: Professionele behandeling door een tandarts of parodontoloog. Dit kan bestaan uit een diepe reiniging onder het tandvlees, medicatie, of zelfs chirurgie in ernstige gevallen.
Preventie: hoe voorkom je het?
Voorkomen is altijd beter dan genezen, en dat geldt zeker voor mondverzorgingsproblemen. Met de juiste mondhygiëne kun je tandvleesproblemen in veel gevallen voorkomen.
Regelmatig en goed poetsen:
Gebruik tweemaal per dag een zachte tandenborstel of een elektrische tandenborstel zoals de Oral B opzetborstels. Deze zijn ontworpen om effectief tandplak te verwijderen zonder het tandvlees te irriteren. De Oral-B CrossAction of Sensi UltraThin opzetborstels zijn uitstekende keuzes voor een grondige maar zachte reiniging.
Tandpasta met fluoride:
Gebruik een tandpasta die fluoride bevat, zoals Oral-B Pro-Expert of een tandpasta die specifiek gericht is op het gezond houden van het tandvlees, zoals Parodontax. Deze tandpasta's helpen niet alleen om gaatjes te voorkomen, maar ook om tandvleesproblemen te bestrijden.
Flossen of gebruik van ragers:
Verwijder plak tussen je tanden met flosdraad of interdentale ragers. Dit helpt om bacteriën te verwijderen die je tandenborstel niet kan bereiken.
Mondspoeling:
Overweeg het gebruik van een mondspoeling die speciaal is ontworpen om tandvleesproblemen te voorkomen, zoals een mondwater met chloorhexidine of een product van Listerine. Deze helpen om bacteriën te doden en ontstekingen te verminderen.
Bezoek de tandarts en mondhygiënist regelmatig:
Plan minstens twee keer per jaar een bezoek aan je tandarts en mondhygiënist. Zij kunnen problemen vroegtijdig opsporen en behandelen.
De invloed van leefstijl op een gezonde mond
Niet alleen je dagelijkse mondverzorging speelt een rol in het voorkomen van tandvleesproblemen, maar ook je algehele leefstijl heeft een aanzienlijke invloed op de gezondheid van je tandvlees. Hieronder bespreken we enkele belangrijke factoren die je tandvlees kunnen beïnvloeden en wat je kunt doen om deze invloed te minimaliseren.
1. Roken
Roken is een van de grootste risicofactoren voor tandvleesontsteking en parodontitis. Nicotine vermindert de bloedtoevoer naar het tandvlees, wat het genezingsproces bemoeilijkt en de afweer van het lichaam tegen bacteriële infecties vermindert. Stoppen met roken kan het risico op tandvleesproblemen aanzienlijk verminderen en de algehele mondgezondheid verbeteren.
2. Voeding
Wat je eet heeft direct invloed op de gezondheid van je tandvlees. Een dieet rijk aan suiker en bewerkte voedingsmiddelen kan leiden tot de ophoping van tandplak, wat gingivitis veroorzaakt. Anderzijds kan een dieet rijk aan vitaminen en mineralen, vooral vitamine C, calcium en omega-3 vetzuren, helpen bij het versterken van het tandvlees en het bestrijden van ontstekingen.
3. Stress
Chronische stress kan je immuunsysteem verzwakken, wat je lichaam minder effectief maakt in het bestrijden van ontstekingen, waaronder tandvleesontstekingen. Het beheren van stress door middel van ontspanningstechnieken, voldoende slaap, en een gezonde leefstijl kan bijdragen aan een betere mondgezondheid.
4. Hydratatie
Voldoende water drinken helpt bij het spoelen van voedselresten en bacteriën in je mond. Het stimuleert ook de productie van speeksel, dat natuurlijke antibacteriële eigenschappen heeft en helpt om de pH-balans in je mond te behouden.
5. Diabetes
Mensen met diabetes hebben een verhoogd risico op het ontwikkelen van tandvleesontsteking en parodontitis. Hoge bloedsuikerspiegels kunnen leiden tot een verhoogde bacteriële groei in de mond en een verminderde capaciteit om infecties te bestrijden. Het onder controle houden van je bloedsuikerspiegel is essentieel voor het voorkomen van tandvleesproblemen.
6. Hormonen
Hormonale veranderingen, zoals die tijdens de zwangerschap, menstruatie, of menopauze, kunnen je tandvlees gevoeliger maken voor ontstekingen. Vrouwen die deze hormonale schommelingen ervaren, moeten extra aandacht besteden aan hun mondhygiëne en regelmatig hun tandarts of mondhygiënist raadplegen.
De rol van de preventieassistente en mondhygiënist
Een preventieassistente en mondhygiënist spelen een cruciale rol bij het gezond houden van je tandvlees. Ze bieden dieptereiniging aan, verwijderen tandsteen en plaque die je zelf niet kunt verwijderen, en geven advies over de beste mondverzorgingspraktijken voor jouw specifieke situatie.
Preventieassistente:
De preventie assistent ondersteunt de tandarts bij preventieve mondzorg. Ze voert eenvoudige tandheelkundige behandelingen uit, zoals het reinigen van tanden en het geven van voorlichting over mondhygiëne.
Mondhygiënist:
De mondhygiënist is gespecialiseerd in het voorkomen en behandelen van tandvlees. Ze voeren dieptereinigingen uit, geven advies over hoe je je tanden en tandvlees het beste kunt verzorgen, en kunnen, indien nodig, een behandelplan opstellen om parodontitis te behandelen.
Wanneer moet je naar de tandarts?
Bloedend tandvlees mag nooit worden genegeerd. Als je tandvlees bloedt, vooral als het regelmatig gebeurt, is het belangrijk om zo snel mogelijk een tandarts of mondhygiënist te bezoeken. Zij kunnen de oorzaak vaststellen en een behandelplan opstellen om verdere schade te voorkomen.
Raadpleeg ook een tandarts als je merkt dat je tandvlees terugtrekt, je tanden loszitten, of als je pijn hebt in je tandvlees. Hoe eerder tandvleesproblemen worden aangepakt, hoe groter de kans dat ernstige complicaties kunnen worden voorkomen.