Voeding en Aften
Louise Witteman; Deze informatie is informatief bedoeld om inzicht te krijgen in mogelijke oorzaken en oplossingen. Deze informatie is niet bedoeld ter vervanging van het medisch advies. Ik raad je aan om contact op te nemen met je behandelaar om onderstaande informatie in verband met je klacht te bespreken. Omdat een klacht vaak meerdere oorzaken en instandhoudende factoren kan hebben, is een oplossing vaak persoonlijk.
Herken je klachten of heb je vragen neem dan altijd contact op met een deskundige.
Aften
Aften zijn zweertjes in de mond die niet door een trauma zijn veroorzaakt en pijnlijk zijn.
Het zijn terugkerende pijnlijke zweertjes van het slijmvlies. Ze komen vooral voor aan de binnenzijde van de lippen, wangen en onder de tong. Vooral het eten van zure of scherpe voedingsmiddelen geeft daarom pijnklachten. De klachten variëren van persoon tot persoon. Sommige mensen voelen zelfs van tevoren wanneer een afte ontstaat.
Onderzoek
De huisarts of tandarts kent jouw medische geschiedenis en kan wellicht een relatie met een aandoening of ziekte herkennen als zijnde een factor bij het ontstaan van aften. Zo kunnen auto-immuunaandoeningen een rol spelen bij het ontstaan van aften.
Een (tand)arts kan ook uitsluiten of bepaalde factoren in jouw situatie bijdragen aan het ontstaan van aften. Zo zijn sommige mensen gevoelig voor SLS (schuimmiddel in tandpasta en spoelmiddel) en gek genoeg kan stoppen met roken ook aften veroorzaken.
Bloedonderzoek kan duidelijkheid geven over eventuele tekorten in bepaalde vitaminen en mineralen Vooral tekorten aan B12, ijzer en foliumzuur zijn in verband gebracht met het ontstaan van aften. Wanneer duidelijk is welke factoren het ontstaan van aften beïnvloeden kan je kijken wat je het beste kan doen om er van af te komen.
Therapieën
Aften zijn niet besmettelijk en worden niet veroorzaakt door een bacterie of virus. Er zijn wel condities die het ontstaan van een aft kunnen beïnvloeden, zoals je hierboven hebt kunnen lezen. Er zijn geen oplossingen die aan alle patiënten met aften geadviseerd kunnen worden. Daarom is het advies per persoon te bekijken wat helpt.
De rol van vitamines en mineralen
Uit onderzoek blijkt dat het gebruik van een multivitaminen geen effect heeft op het voorkomen of genezen van een afte.
Er zijn wel relaties aangetoond met bloedarmoede en tekort aan foliumzuur, ijzer en vitamine B12 .
Tekort aan deze vitaminen en mineralen kan bij mensen met de ziekte van Crohn, colitis ulcerosa en coeliakie ontstaan door versnelde darmpassage en verminderde de opname van voedingsstoffen.
Alleen bij een (sub)klinisch tekort aan ijzer, foliumzuur of vitamine B12 kan suppletie met deze vitamines en mineralen zinvol zijn.
Bij mensen met coeliakie heeft het glutenvrij dieet een gunstige invloed op aften.
Voedselovergevoeligheid
Soms kan het eten en drinken van bepaalde voedingsmiddelen aften uitlokken. Walnoten, bijvoorbeeld of wijn. De stoffen die in de literatuur genoemd worden die dit kunnen veroorzaken zijn histamine vrijmakers of biogene aminen zoals wijn, kaas, noten, chocolade, bepaalde kleurstoffen en conserveermiddelen (E nummers tussen 200 en 300, de benzoaten, sulfieten en nitrieten).
Kruidengeneeskunde
In de kruidengeneeskunde wordt in verschillende monografiëen tijm, salie en bosbes genoemd als middel bij aften. Monografieën zijn de wetenschappelijke boeken die aan de basis van de kruidengeneeskunde staan. De wetenschap die ten grondslag ligt aan de kruidengeneeskunde is anders dan die in de reguliere geneeskunde. Houdt hier rekening mee bij het beoordelen van de informatie en bespreek.
Tijm kan als thee of mondspoelmiddel worden ingezet bij ontsteking van het slijmvlies. Drink 3-4 x per dag thee, gezet van verse tijm. Als mondspoelmiddel kan je tijm ook inzetten. Laat geconcentreerde thee afkoelen en spoel er je mond mee. Overgevoeligheidsreactie bij het gebruik van tijm zijn zeldzaam, maar gebruik kruiden nooit langdurig in een hoge dosering.
Volgens de monografieën kan je ook spoelen met bosbessen of gedroogde bosbessen eten. In de praktijk wordt met gewenst resultaat ook wel eens een theelepeltje bosbessenjam geadviseerd bij aften. Deze aanpak wordt niet ondersteund in de literatuur.
Salie is een kruid uit de Italiaanse keuken. Net als tijm kan je ook met salie spoelen bij aften. Spoel de mond met een afgekoeld aftreksel van 100 ml kokend water op 2,5 gram salie. Salie is niet geschikt voor kinderen tot 12 jaar en zwangere vrouwen en vrouwen die borstvoeding geven vanwege gebrek aan onderzoek naar de veiligheid. Gebruik salie ook niet in combinatie met medicijnen zoals anti-epileptica en bloedglucoseverlagende middelen en alcohol en overleg altijd met een deskundige.
Boeken die je na kan slaan over voeding, lifestyle en mondgezondheid zijn verkrijgbaar bij de betreffende auteurspagina's b.v. Louise Witteman en Yvonne Kort
