Autisme en mondzorg
Autisme (ASS, Autisme Spectrum Stoornis) komt in vele vormen voor. Deze stoornis kan zich op verschillende manieren uiten en zelfs onzichtbaar zijn. Geen mens is hetzelfde en de uitingen van autisme zijn heel persoonlijk. Autisme kan samengaan met een (zeer) hoge intelligentie.
Autisme kan een onderdeel zijn van een complexe diagnose. Bijvoorbeeld dat autisme samengaat met een verstandelijke beperking.
Mensen met autisme zijn vaak overgevoelig voor zintuiglijke prikkels zoals geluid, licht, geur of aanraking. Wat overeenkomt is de behoefte aan structuur, het niet goed tegen veranderingen kunnen. Mensen met autisme hebben vaak vaste rituelen ontwikkeld die houvast geven, ook vaste patronen in de hygiëne en mondzorg. Mensen met autisme hebben vaak moeite met sociale contacten. De sociale intuïtie is vaak niet goed ontwikkeld. Ook daarom is het fijn om een vaste tandarts te hebben.
Het niet tegen fysiek contact of geluid kunnen kan de mondzorg beïnvloeden. Het felle licht van de tandartslamp kan zelfs onverdraaglijk zijn. Mensen met autisme vinden het fijn als je vooraf aangeeft wat de tandarts gaat doen, hoe lang het duurt en of het pijn gaat doen. Een stappenplan aanreiken kan zeer prettig zijn zodat het concreet is wat het gaat gebeuren. En als tandarts moet je hier niet van afwijken om het vertrouwen niet te beschamen. Als de tandarts vervolgens die stappen tijdens de behandeling benoemt dan 'praat de tandarts als het ware iemand door de behandeling heen.' De begeleider kan voorafgaand aan het tandarts bezoek met de tandarts de stappen kunnen doornemen zodat je deze kunt meenemen in de voorbereiding aan het tandartsbezoek.
Mondzorg en autisme:
Mondzorg thuis vraagt ook aandacht voor de keuze van tandenborstel, tandpasta etc.. Denk aan de overgevoeligheid voor prikkels. Een geur van een tandpasta, de hardheid van een borstel, het geluid van een elektrische tandenborstel, de plaats waar het altijd staat. Kinderen met autisme kan je het beste een vaste volgorde van mondzorg aanreiken en dit op vaste tijden of behorend bij dagpatronen, rituelen zoals voorafgaand aan het slapen en bij het opstaan of na het ontbijt. Zo kunnen mensen met autisme ook als volwassene een gezond patroon makkelijker aanhouden.
Welke tandarts kies je?
Hoe kies je de juiste tandarts? Moet je ook naar de mondhygiënist? Kies een praktijk met een vaste tandarts en misschien kan de tandarts ook het gebit reinigen zodat je maar bij 1 persoon komt voor professionele tandzorg als het heel belastend is voor degene met autisme. Bij grote groepspraktijken heb je soms wisselende werkruimten en tandartsen. Bespreek dit vooraf je de keuze maakt. Zoek iemand die geduldig is, de tijd neemt en bereid is om een relatie op te bouwen en daarmee vertrouwen te winnen. Het zou verstandig kunnen zijn om elke 3 maanden voor controle bij een tandarts te plannen wanneer de mondzorg meer aandacht behoeft. Dit kan komen door beperkte poetsmogelijkheden b.v. door motoriek problemen of door medicatiegebruik. Ook dat er minder tijd is tussen het ritueel van naar de tandarts gaan kan een reden zijn.
Bespreek eventuele medicatie met de tandarts omdat er medicijnen zijn die invloed kunnen hebben op de mondgezondheid.
Tandartsen gespecialiseerd in het behandelen van patiënten die bijzondere aandacht behoeven kunt u vinden door op de Home page te zoeken op woonplaats en specialisme;
- angst behandeling
- kindertandheelkunde
- Stichting Bijzondere Tandheelkunde
- (In veel gevallen) Tandartspraktijken aan gesloten bij "De Lieve Tandarts"
Voor meer informatie over Autisme bezoek de website van de Nederlandse vereniging voor Autisme.
