Vapes, e-sigaretten gekoppeld aan een hoger risico op tandbederf volgens verschillende studies
De ‘Vapers’ hebben een groter risico op cariës (gaatjes). Er is meer onderzoek nodig om het oorzakelijk verband vast te stellen, maar deskundigen denken dat veranderingen in speekselproductie en mondbacteriën een rol kunnen spelen.
Wat we nu weten
Onderzoekers beoordeelden duizenden patiëntendossiers van een universitaire tandheelkundige kliniek en ontdekten dat mensen die aangaven te vapen een groter risico liepen op tandbederf en gaatjes dan mensen die zeiden dat ze niet vapen.
Een in april 2022 gepubliceerd Australisch rapport laat zien dat de e-sigaret schadelijk is vooral voor niet-rokers en jongeren. Het laat zien dat gebruikers een hoger risico lopen op het ontwikkelen van bijvoorbeeld toevallen en longschade.
Uit een onderzoek uit 2017-2018 onder 4.600 mensen in de VS bleek dat degenen die op dat moment e-sigaretten gebruikten, meer kans hebben op onbehandelde gaatjes dan niet e-rokers.
Wat doet de e-sigaret met je gebit?
Er zijn een aantal redenen waarom vapen in het algemeen kan bijdragen aan een ‘mond vol vullingen’. De verdampte vloeistof is dik en bedekt de tanden en komt in alle hoeken en gaten. Sommige verbindingen die vaak in vape-vloeistoffen worden aangetroffen, worden zuur als ze in een aerosol (verzameling van microscopische deeltjes in een gas of nevel)worden verneveld.
En hoewel het harde glazuur dat onze tanden bedekt behoorlijk sterk is, kan langdurig contact met zure stoffen deze eroderen (afslijten, wegvreten).
Fruitige en romig ruikende vaporizers bevatten vaak een heleboel verschillende suikers. Sommige van deze suikers zijn voedsel voor zuurproducerende bacteriën die op en rond onze tanden leven. Andere suikers beïnvloeden hoe die microben zich gedragen. Geen goede zaak voor je gebit.
Plakkerige bacteriën in je mond
In een studie uit 2018 werd onderzocht hoe de bacterie Streptococcus mutans, die van nature in onze mond aanwezig is en de hoofdrol speelt bij tandbederf, werkt wanneer hij zich enthousiast kan wentelen in de gearomatiseerde damp. Deze studie ontdekte dat bacteriën "plakkeriger" worden en meer kans hebben om samen te klonteren als een film op ons tandglazuur - wat we kennen als tandplak. Omdat de plakkerige damp echt overal tussen en in zit is het volledig wegpoetsen bijna niet mogelijk met tandbederf als gevolg. Als de plakkerige bacteriën niet worden weggepoetst, stoten deze bacteriën in tandplak zuren uit, die het onderliggende glazuur zachter maken en oplossen.
Minder speeksel
Vapen kan ook van invloed zijn op de hoeveelheid speeksel die we aanmaken, wat op zijn beurt kan bijdragen aan gaatjes. We weten dat een droge mond een van de oorzaken is van tandbederf en heeft ook invloed op de start van je spijsvertering wat diverse problemen kan veroorzaken. Denk aan maagproblemen en darmproblemen maar ook verminderde opname van voedingsstoffen. Speeksel heeft een belangrijke functie, het verdunt alles wat in je mond zit, of het nu zuur of suiker is, en de pH van speeksel helpt ook om alles neutraal te houden. Als je niet genoeg speeksel hebt, dan heb je voor langere tijd zuur op je tanden. En dat veroorzaakt tandbederf.
En dan is er nog Snus
Het gebruik van snus is een groeiende hype die in Scandinavië al flink populair is onder de jongeren. Ook in Nederland zou al 1 op de 9 jongeren het wel een keer hebben gebruikt. Je kan het zien als een variant op de ouderwetse snuif- en pruimtabak. Snus is een soort 'zuigtablet' met nicotine en andere chemische stofjes. Ze zijn gemaakt van gestoomde tabak dat in poedervorm, vermalen met zout, natriumcarbonaat en een smaakje verpakt is in een klein zakje dat lijkt op een theezakje. Snus wordt onder de bovenlip geplaatst zodat de nicotine door het slijmvlies en via het speeksel kan worden opgenomen. De gevolgen van het gebruik van nicotine op deze manier vormen ook een risico op de gezondheid. Lees meer in de kennispagina over snus. Het is verboden bij Europese wetgeving en alleen illegaal te koop met alle risico's van dien wat betreft de ingrediënten.
Bron: publicatie van ABC Health & Wellbeing van wetenschapsverslaggever Belinda Smith.
De mogelijke gevolgen van het ‘vapen’ en snus gebruik worden in verschillende studies onderzocht. Tandarts.nl volgt de ontwikkelingen op de voet en zal bij nieuwe inzichten en ontdekkingen deze kennispagina actualiseren. Eerste publicatie November 2022
