Wat is osteoporose, welk effect heeft dit op het gebit en welke adviezen zijn er om dit te voorkomen?
Zaterdag 29 juni is de eerste etappe van de jaarlijks terugkerende Tour de France weer van start gegaan. Een iconische race waar elke wielrenner van droomt om deze “once in a lifetime” te mogen toeren. De rijke geschiedenis van de wielersport en deze tour heeft zich ontwikkeld tot een wereldwijd fenomeen. Het draait allemaal om snelheid, behendigheid en doorzettingsvermogen.
Passie voor het wielrennen
Wielrennen gaat verder dan alleen een race op de weg. Het is een levensstijl, een gemeenschap en een eeuwige zoektocht naar persoonlijke prestaties. De fysieke uitdaging, de mentale kracht (doorzetting, focus en strategisch denken) en de avonturen die worden aangegaan in de verscheidenheid van de natuur zorgt ervoor dat iedereen zich kan inleven in de passie voor deze sport.
Wat is osteoporose
Osteoporose is een aandoening waarbij de botdichtheid afneemt, wat kan leiden tot fragiele en zwakke botten die gemakkelijk breken. Vanaf het dertigste jaar is de maximale botdichtheid bereikt en zal dan afnemen. Dit is een natuurlijk proces. Het beoordelen van de botdichtheid gebeurt via een DEXA-scan. De gemeten botdichtheid wordt uitgedrukt in een T-score. Hoe lager de score, hoe groter de kans op botbreuken. Bekend is dat osteoporose vooral voorkomt bij oudere mensen. Minder bekend is dat ook jongere mensen, en vooral profwielrenners hier last van hebben. Zo bleek uit onderzoek dat 65 % van de mannelijke - en 45% van de vrouwelijke profwielrenners een slechte botdichtheid heeft. Van de getalenteerde blijkt 30% een slechte botdichtheid te hebben en van de oud-wielrenners blijkt 35% hiermee te kampen.
Hoe ontstaat osteoporose bij profwielrenners
Het mechanisch belasten van onze botten is essentieel om onze botten gezond te houden. Wielrennen is een cyclische sport met steeds herhaling van dezelfde beweging. Daarbij speelt lichaamsgewicht een grote rol en de meesten zijn dan ook bezig met hun BMI (Body Mass Index). Onderzoek wijst uit dat wielrenners met een lage botdichtheid meer botbreuken hadden en een lagere BMI. De mechanische belasting op de botten is gering en in combinatie met voeding (vitamine D en calcium) die veel wielrenners vaak tekortkomen zorgt dat de botdichtheid afneemt.
Wat is de invloed op het gebit
Osteoporose en parodontitis (ernstige tandvleesontsteking met botafbraak) worden beide beschouwd als internationale gezondheidsproblemen. Hoewel de relatie tussen de twee ziektes nog meer onderzoek behoeft, hebben studies aangetoond dat patiënten met osteoporose een verhoogd risico op parodontitis hebben. Bij een ernstige vorm kan er zelfs een kaakfactuur ontstaan. Mensen die behandeld worden met bisfosfonaten, botafbraak remmende medicijnen zoals Alendroninezuur, moeten dit altijd melden bij de mondhygiënist en/ of tandarts. Door twee keer per jaar je gebit en de status van het tandvlees te laten controleren/ behandelen kun je (mond)problemen voorkomen.
Wat moeten wielrenners doen om osteoporose te voorkomen
Om de botdichtheid bij wielrenners te verhogen wordt geadviseerd om een andere sport erbij te beoefenen zoals voetbal, tennis, basketbal en voor de profwielrenners wordt geadviseerd om touwtje te springen en of meer aan krachttraining te doen. Voldoende en gevarieerd eten (schijf van 5) is belangrijk voor de energiehuishouding en om voldoende vitamines binnen te krijgen. De extra Vit D en calcium zijn voor een profwielrenner niet voldoende. Recent onderzoek toont aan dat extra inname van collageen, in samenwerking met mechanische belasting van het bot, een verbetering van de botdichtheid laat zien. Collageen bevat de bouwstenen voor de opbouw van het botweefsel. Het monitoren op langer termijn is dan ook belangrijk om te zien of collageen in combinatie met sprongtraining (zoals touwtje springen) effect blijven hebben op de botdichtheid bij profwielrenners.
Tot Slot
Concluderend kunnen we stellen dat wielrenners die zeer veel trainen er goed aan doen om ook aan de botgezondheid te werken. Belangrijk hierbij is dat er ook genoeg aan bot belastende oefeningen of sport wordt gedaan. Voldoende eet om de gebruikte energie van de training te compenseren, voldoende vitamine D en calcium binnenkrijgt en niet een te laag lichaamsgewicht nastreeft. Extra aandacht aan de mondgezondheid besteed en tweemaal per jaar de mondhygiënist en/ of tandarts bezoekt
Referenties:
https://www.knwu.nl/nieuws/onderzoek-tweederde-profwielrenners-heeft-sl…
https://onderzoekmetmensen.nl/nl/node/50097/pdf
https://osteoporosevereniging.nl/help-ons/word-lid/?gad_source=1&gclid=…
