Stap 2/5: De duurzame tandpasta
Een serie ter aanvulling op de Duurzame Dinsdag en de Verspillingsvrije week door tandarts Michiel Lieshout, adviseur Duurzame mondzorg én vader.
Duurzame mondzorg, elke stap is er een!
Tandpasta op een tandenborstel is het middel dat we nu gebruiken om ons gebit schoon en gezond te houden. 3000 - 5000 voor Christus werd al door de Egyptenaren een pasta gebruikt om de tanden schoon te maken zonder een borstel. De pasta werd, net als vandaag de dag, voornamelijk gebruikt om de tanden te bleken, de adem te verfrissen en om de tanden en het tandvlees schoon te maken. De materialen die gebruikt werden zijn echter behoorlijk abrasief (schurend) en niet heel hygiënisch.
Tandpasta’s zoals wij die nu kennen komen, in poedervorm, rond 1800 op de markt. Eind 1800 komen de eerste tandpasta’s in de bekende tubes op de markt. In 1914 wordt fluoride toegevoegd om corrosie (afbraak glazuur) van het gebit te voorkomen en werden de tandpasta’s veel minder abrasief (schurend). Door gebrek aan lood en tin, tijdens de 2e wereldoorlog, worden de tubes geproduceerd van plastic. Eind 1950 begin 1960 wordt fluoride in de pasta standaard en worden de pasta’s zachter en gebruiksvriendelijker.
Gezondheidswinst door tandpasta
De toegankelijkheid, de smaak en de toevoeging van fluoride hebben de mondgezondheid in het algemeen sterk verbeterd. Helaas dragen de tandpastatubes ook behoorlijk bij aan het wereldwijde plastic afvalprobleem.
Wereldwijde getallen
Als 17 miljoen mensen gemiddeld 6 tubes tandpasta per jaar gebruiken dan gooien we, alleen al in Nederland, jaarlijks 102 miljoen tubes weg. Door de samenstelling van verschillende soorten plastic, met soms een laagje aluminium aan de binnenkant en de resten van de pasta, zijn deze tubes nauwelijks te recyclen en kome in ons restafval terecht. De grondstof voor de plastic tube is aardolie en bij de productie komt veel CO2 vrij. In 1992 werd een convenant gesloten met de verpakkingsindustrie om overbodige verpakkingen terug te dringen. De kunststof ‘sta-tubes’ werden geïntroduceerd en werd destijds gezien als een grote milieuwinst. Helaas zie je weer steeds vaker dubbele verpakkingen, tubes met een kartonnen doosje, weer in de schappen liggen. Meestal een marketing truc, luxere en professionelere uitstraling, zonder toegevoegde waarde voor de pasta zelf. Op zich is het karton weer her te gebruiken maar sommige doosjes hebben een plastic coating of laklaag; dan zijn ze niet meer te recyclen. De tubes met een aluminium laagje en de doosjes met plastic coating horen dan weer bij het restafval.
Als consument kan je wel degelijk het verschil maken!
Duurzame keuzes
Maar zijn er dan wel duurzamere alternatieven? Zeker. Denk bijvoorbeeld aan het openknippen van je tube; 5 tot 20 % blijft nog in de tube achter! Maar een meer duurzame keuze kan je vinden in de richting van ‘zero waste’ gebruik tandpasta tabletten. Nadat je deze kapot hebt gebeten, maak je je tandborstel nat en je kan starten met poetsen. Er komen steeds meer merken op de markt met verschillende smaken en de keuze uit wel of geen fluoride. Misschien even wennen maar het is een goede keuze! En denk ook aan het watergebruik; Laat je de kraan aanstaan, tijdens het poetsen, dan is dat een water verlies van 12 liter (2 volle bouwemmers) in die 2 minuten. Uitgebreid naspoelen geeft ook weer waterverlies en het fluoride heeft een minder lange inwerktijd op tandweefsel.
Tandpasta tabletten als duurzame vervanging voor de tandpasta uit een tube.
Problemen met je gebit voorkomen door de tijd te nemen en op de juiste manier je gebit te verzorgen, heeft de grootste meerwaarde voor jezelf, je portemonnee en een duurzamere samenleving.
Als consument kan je wel degelijk het verschil maken!
Duurzame mondzorg, elke stap is er een!
Stap1) De duurzaamste tandenborstel (7 sept.)
Stap 2) De duurzame tandpasta (8 sept.)
Stap 3) Duurzame ragers, stokers en softpicks (9 sept.)
Stap 4) Plastic versus bamboe (10 sept.)
Stap 5) 10 tips van de duurzame tandarts. (11 sept.)
