Er kunnen verschillende redenen zijn om tanden en kiezen waar geen probleem mee is of die te behandelen zijn toch te trekken. Dat kunnen financiële, psychologische of culturele redenen zijn. Er is een Nederlandse studie gedaan naar hoe vaak patiënten hun tandarts vragen om extractie (trekken) als er een behandeling mogelijk is om de tand of kies te behouden en hoe vaak tandartsen het verzoek accepteren of weigeren. Ook werd er gekeken naar hoe de tandarts achteraf terugkeek op het wel of niet accepteren van het verzoek.
Behandeling
De tandarts wil altijd een goede mondgezondheid voor zijn patiënten. Daarnaast kunnen er andere overwegingen meespelen in het kiezen van een behandeling zoals bijvoorbeeld het verfraaien van het uiterlijk. De meeste tandartsen zullen er alles aan willen doen om tanden en kiezen te behouden vanwege de gezondheidsvoordelen. Een goed onderhouden en gezond gebit is vrij van tandbederf en (tandvlees)ontstekingen, is een goede start van de spijsvertering en een stralende glimlach helpt je ook in je sociale leven.
Tandheelkundige redenen om te trekken
De meeste tandextracties (het trekken) worden uitgevoerd vanwege tandheelkundige klachten.
De meest voorkomende redenen voor het trekken van blijvende tanden en kiezen zijn;
- Cariës (gaatjes) 36,0%-55,3%
- Parodontitis (ernstige tandvleesontsteking) 24,8%-38,1%
- gebitstrauma (verwonding aan gebit) 0,8%-4,4%
- Periapicale ziekte (ontstekingen aan de wortelpunten) 7,3%-19,1%
- Orthodontie (stand van gebit corrigeren door b.v. een beugel) 2,5%-7,2%
Financiële overwegingen
Een tandarts heeft vaak een keuzemogelijkheid in behandeling en/ of materialen waarbij ervaring van de tandarts ook meespeelt. In overleg met jou als patiënt kan gekeken worden wat de beste behandeling is voor jouw probleem. Een behandeling brengt kosten met zich mee.
Psychologische overwegingen
Angst voor behandelingen kan zo ernstig zijn dat je als patient wil kiezen voor trekken in plaats van behandelingen.
Culturele overwegingen
Er zijn gebruiken in culturen waarbij b.v. snijtanden worden getrokken zoals dit soms gebruikelijk is in onder andere Zuid-Afrika, Soedan, Kenia en Tanzania.
Mag een tandarts jouw verzoek om een tand of kies te trekken weigeren?
Ja, dat mag. Als een tandarts denkt dat het schadelijk is voor de patiënt en dus niet achter deze behandeling van het trekken van een (relatief) gezonde tand of kies kan staan, dan kan de tandarts dit weigeren om te doen. Zelfs als het een volwassen patiënt betreft die dit voor zichzelf vraagt en volledig toerekeningsvatbaar is.
Conclusies onderzoek
Niet-tandheelkundige verzoeken om extractie (trekken) komen regelmatig voor. Hoewel tandartsen in theorie terughoudend zijn, zullen ze patiënten met dergelijke verzoeken in de dagelijkse praktijk waarschijnlijk wel helpen, vooral als de patiënt de behandeling niet kan betalen.
Redenen die zijn gegeven door de patiënt: een financiële reden (49,7%), een combinatie van een psychologische en een financiële reden (27,7%), een psychologische reden (18,2), of een andere reden (4,4%). Van alle verzoeken die tandartsen kregen, is in 75,6% de extractie(s) uitgevoerd. Weinig tandartsen (4%) hadden hier achteraf spijt van.
Controle op beslissingsbevoegdheid
De meeste tandartsen (87,5%) gaven aan te hebben onderzocht of de patiënt in staat was om beslissingen te nemen over zijn of haar mond. In bijna alle gevallen werd het beslissingsvermogen van de patiënt beoordeeld door middel van het stellen van open vragen (91,9%); in overleg met echtgeno(o)t(e) of familie (30,1%); na overleg met een collega (22,1%, arts (5,9%), psycholoog of psychiater (1,5%); of op een andere manier (5,1%).
Bron: link naar het onderzoek
Onderzoek is uitgevoerd door: Dyonne Liesbeth Maria Broers DDS; Leander Dubois, DDS, MD, PhD; Jan de Lange, DDS, MD, PhD; Jos Victor Marie Welie, MA, MMedS, JD, PhD; Wolter Gerrit Brands, DDS, JD, PhD; Jan Joseph Mathieu Bruers, PhD; Ad de Jongh, DDS, PhD
