Een gaaf gebit is niet voor iedereen weggelegd
‘Het is stuitend dat voor velen in Nederland, vooral voor mensen die leven in sociaal-economisch en sociaal-maatschappelijk kwetsbare omstandigheden, de toegankelijkheid en de betaalbaarheid van mondzorg niet goed geregeld is. De risicosolidariteit en collectiviteit, als basis van onze zorgverzekering. De introductie van marktwerking heeft in polis differentiatie (uiteenlopende voorwaarden) geresulteerd waardoor averechtse selectie is ontstaan: De mondzorg is slecht of niet toegankelijk voor mensen die de zorg het hardste nodig hebben.”
Aldus Emeritus Professor Sociale Tandheelkunde Geert van der Heijden. Samen met Tandarts- Onderzoeker Sehida Begovic en andere collega’s werd in opdracht van VWS (ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport) het onderzoeksproject ‘Ongewenste mijding van mondzorg. Financiële drempels in de toegankelijkheid van mondzorg’ uitgevoerd. De uitkomsten van dit onderzoek werden gepresenteerd op het jaarcongres van het Ivoren Kruis 2023.
De basis van onze zorgverzekering is solidariteit en collectiviteit.
Maatschappelijke tweedeling
‘Door polis differentiatie daalt het aantal Nederlanders met een aanvullende polis met dekking voor mondzorg. Omdat de mondzorg uitgesloten is van het basispakket, is voor mondzorg niet langer sprake van ongelijkheid zondermeer, maar van een tweedeling: eersterangs en tweederangsburgers, waarbij een gaaf gebit als statussymbool het resultaat is.’
‘Van de bijna 500.000 volwassenen die mondzorg mijden vanwege de kosten leeft 80% (vier op vijf) van een inkomen rond of onder het bestaansminimum. Voor hen is de mondzorg uitgehold tot noodzorg, die voor een toenemende groep rampzalige kosten veroorzaakt. Voor hen is verwaarlozing van mondgezondheid geen vrijwillige keuze. Dit is een onwenselijke situatie. Conform de Eed van Hypocrates, die zij afleggen, is voor de mondzorgprofessionals hierbij een belangrijke rol weggelegd: Ik zal de beschikbaarheid en toegankelijkheid van de gezondheidszorg bevorderen, en Ik zal zorgen voor zieken, gezondheid bevorderen en lijden verlichten.’
Is mondzorg in het basispakket onbetaalbaar?
‘Naar onze schatting bedraagt de eigen betaling van volwassenen voor mondzorg jaarlijks 33% van totale kosten voor mondzorg of wel 1,3 miljard euro (zie onze publicatie in NTVT (Nederlands Tijdschrift voor Tandheelkunde) https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31211299/). Met 14,5 miljoen volwassen Nederlanders beloopt dit gemiddeld nog geen €80 per persoon per jaar. Sinds 2010 is de premie basispakket van €1.100 gestegen naar ruim €1.600. Wat zijn daarvan eigenlijk de maatschappelijke baten? Zelfs bij eventuele inhaalvraag na opname in het basispakket zou daarom mondzorg toch via het basispakket te verzekeren moeten zijn?’
Wat zou het opleveren als iedereen toegang kreeg tot mondzorg?
‘Wat zouden daarbij de maatschappelijke baten van opname van mondzorg voor volwassenen in het basispakket kunnen zijn? Het CPB (Centraal Plan Bureau) heeft in opdracht van het ministerie Volksgezondheid, Welzijn en Sport de kosten van opname van mondzorg voor volwassenen in het basispakket doorgerekend. De aannames door CPB bij deze doorrekening zijn onduidelijk of zelfs onjuist (betaling uit eigen bijdragen bedraagt niet 15% maar ruim 30%). Voorts is geen rekening gehouden met de maatschappelijke baten van opname van mondzorg voor volwassenen in het basispakket. Het is tijd voor een fatsoenlijke maatschappelijke kosten-baten analyse (MKBA)!’
Voor wie meer wilt weten:
Het projectcverslag “Ongewenste mijding van mondzorg. Financiële drempels in de toegankelijkheid van mondzorg.” Is via online open access te vinden via URL: https://tinyurl.com/45t237z2
De presentatie op het jaarcongres van het Ivoren Kruis 2023 is te vinden via URL:
https://ivorenkruis.org/wp-content/uploads/2023/04/20230401-Presentatie…
