Het verbod op het gebruik van amalgaamvullingen gaat in op 1 januari 2025 voor bepaalde groepen in de Europese Unie. Amalgaamvullingen bevatten kwik, een giftige stof die zowel schadelijk kan zijn voor de gezondheid als voor het milieu. Hoewel het gebruik van amalgaamvullingen in tandheelkunde al sinds 2018 is beperkt in de EU, gaat de regelgeving verder door het verbod uit te breiden. Hieronder de belangrijkste punten over het verbod en wat het inhoudt:
Wat houdt het verbod precies in
Per 1 januari 2025 mogen tandartsen in de EU geen amalgaamvullingen meer gebruiken voor kinderen tot 15 jaar, zwangere vrouwen en vrouwen die borstvoeding geven. Voor deze groepen waren er al beperkingen sinds 2018, maar nu wordt het gebruik volledig verboden om de gezondheid van kwetsbare groepen beter te beschermen tegen de schadelijke effecten van kwik.
Waarom wordt amalgaam verboden
Het belangrijkste probleem met amalgaam is de aanwezigheid van kwik, een zwaar metaal dat schadelijk kan zijn voor zowel het milieu als de gezondheid. Blootstelling aan kwik kan neurologische problemen veroorzaken en is met name risicovol voor ongeboren kinderen, baby's en jonge kinderen, die extra kwetsbaar zijn voor toxische (giftige) stoffen. Daarnaast draagt het gebruik van kwik bij aan milieuverontreiniging wanneer het in afvalstromen terechtkomt.
Alternatieven voor amalgaam
Gelukkig zijn er verschillende veilige alternatieven beschikbaar voor amalgaamvullingen, waaronder composietvullingen, glasionomeer en keramische materialen. Deze materialen bevatten geen kwik en bieden vergelijkbare voordelen voor duurzaamheid en uiterlijk. Composietvullingen worden bijvoorbeeld al veel gebruikt vanwege hun natuurlijke tandkleur, en ze zijn minder schadelijk voor het milieu.
Gevolgen voor tandartsen en patiënten
Tandartsen worden aangemoedigd om voor alle patiënten alternatieven te gebruiken die veiliger zijn voor zowel de gezondheid als het milieu. Voor patiënten zijn er doorgaans geen extra kosten of ongemakken, aangezien de alternatieven voor amalgaamvullingen inmiddels standaard beschikbaar zijn in (bijna) alle tandartspraktijken. Amalgaamvullingen die al zijn geplaatst hoeven echter niet per se verwijderd te worden, tenzij er gezondheidsrisico’s zijn of de vullingen vervangen moeten worden vanwege slijtage of andere problemen.
Helemaal stoppen met amalgaam in de toekomst
Dit verbod is een deel van de bredere Europese strategie om het gebruik van kwik te verminderen en uiteindelijk helemaal te verbieden. Hoewel amalgaam heel soms nog wordt gebruikt voor sommige volwassen patiënten, is de verwachting dat het gebruik in de toekomst verder zal worden afgebouwd totdat het volledig verdwijnt uit de tandheelkunde in de EU.
Het besluit om amalgaam geleidelijk af te bouwen past binnen de bredere inspanningen van de EU om milieuverontreiniging door gevaarlijke stoffen te verminderen, en ook om in lijn te zijn met het Minamata-verdrag, een internationale overeenkomst die het gebruik van kwik wil verminderen.