In de media werden de plannen van minister Carola Schouten voor een terugkeer van de schooltandarts breed uitgemeten. Voor en tegenstanders spraken zich uit, onderbouwd met uiteenlopende motieven.
Steekproef
We hebben een steekproef gehouden onder de bezoekers van Tandarts.nl waarin we zien dat het merendeel voorstander is van een onderwijspakket gericht op hoe je goed voor jezelf kan zorgen. Ook is het merendeel vóór de terugkeer van de Schooltandarts.
Feiten en collectieve ongezondheid
Als je bedenkt dat meer dan 60 % van de bevolking één of meerdere chronische aandoeningen heeft en overgewicht bijna ‘gewoon’ is geworden. Dat ruim 1 miljoen mensen antidepressiva slikken! En ruim 1.5 miljoen mensen nooit naar de tandarts gaan. Dat door de huidige inflatie steeds meer mensen een bezoek aan de tandarts uitstellen in verband met de kosten. Dan kan je wel concluderen dat er in ons huidige zorgstelsel, zorgverzekeringsysteem en westerse leefstijl iets goed mis is. Uit vele onderzoeken blijkt dat een slechte mondgezondheid een bijdrage levert aan het ontstaan of verergeren van welvaartsziektes. Dat geeft aan dat een adequaat zicht op de mondgezondheid van groot belang is. Hoe deze collectieve ongezondheid op te lossen? Waar te beginnen? Een logische stap zou kunnen zijn dat we bij de kinderen op school beginnen om dit patroon te doorbreken.
Onderwijspakket zelfzorg en leefstijl
Het overgrote deel van de bezoekers van Tandarts.nl is vóór een onderwijspakket gericht op zelfzorg. We kunnen in het onderwijs kinderen helpen met kennis en inzicht voor het herinvoeren van een gezonde manier van leven. Hoe kan je goed voor jezelf zorgen, problemen herkennen en wat je vervolgens kan doen. Zelfzorg op álle fronten (beweging, slaap, stresshantering, voeding, persoonlijke hygiëne, mondhygiëne) door alle schooljaren heen zodat alle kinderen in Nederland gelijke kansen krijgen voor een zelfbewuste en gezonde start van hun leven. Met kennis is het voor deze jonge mensen straks makkelijker om zelfstandig goede keuzes maken voor hun eigen welzijn en dat weer voor hun kinderen.
De mening van de tandartsen
Het is jammer dat de beroepsgroep van tandartsen (KNMT) de terugkeer van een schooltandarts liever niet ziet omdat zij de voorkeur geven aan dat ouders met hun kinderen naar de praktijk komen voor goede poetsinstructie. Dat zou het allermooist zijn wanneer dat voor iedereen mogelijk is, maar als ouders niet met hun kinderen naar de praktijk komen is er meestal een reden voor. Die redenen kunnen heel complex zijn. In onze optiek verdienen alle kinderen gelijke kansen op een goede start, ook als je het niet van huis uit meekrijgt om welke reden dan ook.
Zorgkosten en de toekomst
Dat kinderen tot 18 jaar gratis naar te tandarts kunnen blijkt onvoldoende om mondzorg daadwerkelijk voor elk kind bereikbaar te maken. Schooltandzorg kan een nieuwe vorm van doorlopende educatie zijn op de scholen, met bijbehorende controles passend in een onderwijspakket zelfzorg. Waarbij de kinderen met een probleem doorverwezen kunnen worden naar een reguliere tandarts, een speciale kindertandarts of mondhygiënist. De belangen in deze discussie zijn divers maar misschien moeten we het met elkaar simpeler maken door alleen aan het belang van het kind en de toekomst van de gezondheidszorg in het algemeen te denken, met de daarbij behorende toenemende zorgkosten.
Een gezonde leefstijl voor kinderen is van een sociaal, economisch en maatschappelijk belang. Als we de kinderen van nu de kennis en hulp geven kunnen zij straks de vicieuze cirkel doorbreken en een leven tegemoet zien met vele gezonde levensjaren.
Volwassenen kunnen ook meehelpen deze vicieuze cirkel te doorbreken
Als de overheid en de voedingsindustrie geen of te weinig stappen zetten dan is het aan jou als consument om zich daar niet door te laten (ver)leiden en zelf de regie te nemen over je eigen (mond)gezondheid. Als consument ben je altijd machtiger, simpel gezegd; is er geen vraag meer naar dan zal het ook niet meer in de winkels liggen.
Degeneratie van het gebit en leefstijl 100 jaar geleden al onderzocht.
De comfortabele, lazy levensstijl van nu, met gemak en de genotvoeding lijdt aantoonbaar tot degeneratie van het gebit. Weston A. Price, tandarts en kaakchirurg heeft dit begin 1900 (!) uitgebreid in wetenschappelijk onderzoek aangetoond. Het boek 'Voeding en fysieke degeneratie' is nog altijd behoorlijk actueel en ook nog steeds verkrijgbaar. Hij was zijn tijd ver vooruit!
Korte documentaire
De discussie gaat in dit geval over de schooltandarts maar is uiteindelijk veel breder. Ook de ouders van kinderen die niet naar te tandarts gaan zijn verstoken van mondzorg. Een korte film waarin mensen zich blootgeven en vertellen over de isolatie, pijn en schaamte door een slecht onderhouden gebit. Je ziet hoe er basismondzorg wordt gegeven in het belang van de gezondheid en welzijn in het algemeen. Heb je de uitzending van HUMAN (2 Doc Kort) over de sociaal bewogen Straattandarts Didi Landman in Rotterdam gemist? Terugkijken kan op NPO Start.